Yeni Mezunlar İçin Bir Yol Ayrımı: İş Kurmak mı, Tecrübe Kazanmak mı?
Bugün farklı bir yazı yazmak istedim yaşanmışlık ve klasik bilgileri harmanlayarak sıkıcı olmadan aktarmaya çalışacağım.
Yeni Mezunlar İçin Bir Yol Ayrımı: İş Kurmak mı, Tecrübe Kazanmak mı?
Üniversiteden yeni mezun oldunuz, elinizde diplomanız, zihninizde ise büyük hayaller var. Bu aşamada belki de en çok zorlandığınız karar, kendi işinizi mi kurmalısınız yoksa önce tecrübe kazanmak için bir süre bir yerde çalışmalı mısınız? Bu sorunun cevabı, kişisel hedefleriniz, risk alma iştahınız ve mevcut ekonomik koşullar gibi birçok faktöre bağlı olarak değişecektir.
Başlıyoruz
Aslına bakarsanız ile olarak kendi yaptığımı anlatmak istiyorum ki örnekli gidelim. 2006 yılında yeni üniversiteli bir çocuk. Üniversite hayatı boyunca da çalışan kimseye yük olmak istemeyen, yük olmak istemeyen olmadı sanki. Kendi ayakları üzerinde durmak isteyen diyelim. Gerçek bir yaşanmış olay aslında her profesyonel ve ticaret hayatına dair kitap yazmış kişilerinde belirttiği durumları da aktaracağız ama dedim ya bir harman olacak.
Üniversite ilk yılında bir iş bulup çalışmak istedim boş zamanlarımı iyi değerlendireceğim aynı zamanda da maddi olarak gelir sağlayacağım bir iş arıyorudm. O zamanlar Hamamyolunda gezerken bir ayakkabıcı gördüm üzerinde eleman alınacaktır yazıyordu, içeri girdim ve ben çalışmak istiyorum dedim,
İşletme sahibi bana daha önce ayakkabıcı da çalışıp çalışmadığımı sorduğunda hiç tereddütsüz küçük bir yalan ile dedemin ayakkabıcı olduğunu boş zamanlarda da yanına çalışmaya gittiğimi söyledim, hemen yalan söylemişsin demeyin çünkü Annemin babasının ya da ailesinin diyelim gerçekten ayakkabıcı dükkanı vardı. Ve Dedem ayakkabıcıydı ancak ben bir kez bile yanına gitmemiştim. İşletme sahibi hemen başla dedi, ancak öğrenci olduğumu part time gelebileceğimi ve ancak 2 gün sonra başlayabileceğimi söyledim.(Çünkü zaman kazanmalıydım) 2 gün boyunca araştırma ve öğrenme çabalarımın da hızlı olması sebebiyle açtım bilgisayarı ayakkabıcılık terimlerinin hepsini ezberledim hangi numara hangi grubta satılılır, bayan ayakkabısı adı ne diye geçer, bebek grupları ne ile ifade edilir, taban malzemesi, deri, suni deri derken 2 gün de bir hazine kazandım desem yalan söylemem.
Ve o gün.....
Gün başlarken sabah erkenden dükkan önünde açılmasını bekledim. biraz tanışma faslı ile temizlik dükkan yerleşim derken müşteriler gelmeye başlamıştı bile, her gelen ile ilgilenmeye çalışıyorum ve baktığım her müşteriyi boş çıkartmadan satıyordum. Şimdi nasıl satıyordun hadi ayakkabıcılığı 2 günde terimlerden öğrendin satışı nasıl bu kadar hızlı öğrendin ve yaptın diyebilirsiiniz. Ayrıca çok iyi vitrin yapıyordum.
İşte burasının mimarı da en büyük amcam olan Erdal Öztürk sayesinde. Kendisi Elma'yı size Armut diye, bakmaya gittiğiniz ürünü ise yanında 5 tane fazlası ile satar ve siz ne olduğunu anlamazsınız bile, bende sanırım ondan bir şeyler kapmışım ki farkına varmak için çalışmaya başlamam gerekiyormuş :) neyse fazla uzatmadan gün sonunda Patron tabi ki çok memnun olmuştu ürünler satılıyor çocuk çalışıyor ve herkes memnun. ve böyle böyle ben üniversite bitirip askere gidene kadar o işletmede çalıştım.
Maaşım iyiyidi ortam iyiydi ben memnundum en önemlisi patron memnundu. Ama her başlangıcın bir sonu vardı tabiki. Hem kendi isteklerim hem de Askerlik için ayrılma zamanı geldiğinde tek kırgın olduğum bir nokta vardı. O kadar emek vererek çalıştığınız bir işletmeden ayrılırken kendi isteğiniz ile olsa da yanınızda çalıştırdığınız bir kişiyi hem maddi olarak desteksiz hem de ağız ucuyla değil de ciddi ciddi bir teşekkür alamadan ayrılmak olmuştur. Ancak çalıştığım sürece tanıştığım, kişiler iyi ikili ilişkiler benim için ilerde yaşayacağım ticari hayatımda da yer alacaktı ve ben bunun farkındaydım.
Tecrübe 1: Geçmişte tanıştığını bir kişi size ilerde kesinlikle yardımcı olacaktır. İkili ilişkilerinizi iyi tutun.
Tecrübe Kazanmak İçin Çalışmak
Bir süre başka bir yerde çalışmak ve tecrübe kazanmak ise daha güvenli ve stratejik bir yaklaşım olabilir:
- Tecrübe ve Bilgi Birikimi: İş dünyasında tecrübe kazanmak,(hnngi sektör hangi iş olursa olsun) sektördeki dinamikleri anlamanızı sağlar ve iş yönetimi konusunda bilgi birikimi elde edersiniz.
- Profesyonel Ağ: Çalıştığınız yerlerde kuracağınız ilişkiler ve profesyonel ağ, ileride kendi işinizi kurarken size büyük avantaj sağlar.
- Maddi Güvence: Düzenli bir maaş alarak finansal güvence elde edersiniz ve kendi işinizi kurarken sermaye biriktirme şansınız olur.
Ancak, bu seçeneğin de bazı dezavantajları olabilir:
- Kariyer Kontrolü: Başkalarının kuralları ve hedefleri doğrultusunda çalışmak, kendi vizyonunuzu gerçekleştirme konusunda sizi sınırlayabilir.
- Zaman Kaybı: Kendi işinizi kurmak için zamanla yarışıyor olabilirsiniz ve başka bir yerde çalışarak kaybedeceğiniz yıllar, girişimcilik kariyerinize geç başlamanıza neden olabilir.
Devam ediyoruz. Sene 2010 çok araştırma ve yeni iş fikirleri içinde kafam çok karışık sürekli kendi işimi yapmak sürekli yeni birşeyler getirmek, fark yaratmak çabası içindeydim. Ne buldum biliyor musunuz ? "Oksijen Bar" Japonya’da o zamanlar o kadar meşhur ki, insanlar telefon kulübesi gibi noktalar yapmışlar içine giriyorlar ve 5-10dk oksijen alıyorlar ve işlerine devam ediyorlar.
Klinik olarak ispatlanmış olan oksijenin hücre canlandırma ve dinç tutma özelliği birde buna meyveli olarak farklı bir bakış açısı getirmişler. Çok ama çok ilgimi çekmişti. Yurdışı araştırması devam ederken Ankara’da bu işi yapmak için çalışmalar yapmış bir firma buldum. İlk önce Distribütörü ile sonra firma sahibi ile görüştüm. Tabi benim gibi sakalı yeni çıkmış bir çocuk parasını alacaklar ve hevesli görünce onlarda Eskişehir bayiliğini sana verelim dediler, çok heyecanlandım ve daha yolun başındayken bir bayilik alacaktım. Hemen babamı aradım ve bana o zamanın parası ile 20.000 TL lazım dedim. İnanın bana ne yapacaksın diye sormadı bile, ben arada iş kuracağım dedim sadece.
Makinalar geldi ben işe başladım ama kimse ürünü bilmiyor kimse anlamıyor zor olacağını biliyordum ama yine de insan bir an karamsasrlığa düşmüyor değil. O zaman Kanatlı alışveriş merkezine bir kiosk açtım. Orada ilgi çok iyiydi, birkaç güzellik merkezine pazarlama girişimim oldu ancak maliyetlerden dolayı salonlar pek sıcak bakmadı. İlgi çok fazlaydı ancak sürdürülebilirlik yoktu. Yavaş yavaş içimi kemirmeye başlıyordu başarısızlık, ancak başarısızlık bir şey değil de en çok beni üzen neydi biliyor musunuz. "Akrabalarım"
İş kurmuşsun girişim yapmışsız kimsenin tek başına cesaret edemediği borcun altına girmişsiniz ve onlar sizin işiniz ile dalga geçiyor. Bayram için Çorum’a gittik ziyaretler hoş sohbet derken okul bitti tabi işi de duydukları için sordular olayı kısaca anlattım makinadan hava soluyorsunuz işte bunların meyveli olanları var vs. vs.
O zaman duyduğum ve kulaklarımdan gitmeyen 3-5 cümle vardır. Genç bir kişiyi motive etmek yerine onunla dalga geçilmesi hayatınızda üstesinden gelmeniz gereken aslında en büyük olay diyebilirim. Cümleyi aynen aktarıyorum. "Ne lan havayı para ile mi satıyorsun" farklı cümle ve kelimelerle en yakın akrabalarınızdan bunlar duymanız.
Tecrübe 2: Kimseye tam olarak ne iş yaptığınızı nasıl yaptığınızı anlatmayın.
Uzun bir yazı yazıyorum. O yüzden kısa geçeceğim bazı olayları. Bendeki o inanmışlığın resmini bu iş için yavaş yavaş kaybetmeye başlıyordum. Ayakabıcılık döneminde bir Gazeteci ablama ayakkabı satmıştım ve küçük bir muhabbet geçmişti, okuduğum okul vs derken. Onu aradım o zaman Hürriyet gazetesinde ve DHA’da çalışıyordu. İşi anlattım farklı buldu haber yapalım dedi. ve Hürriyet gazetesinde 5 kuruş vermeden firmanın yapamadığı reklamı ben yapmıştım. (Gazeteci Haberci ruhu da burdan kalmış sanırım) çünkü çok özenmiştim. Ama bu işten kurtulmak ve işten de yavaş yavaş kendimi zarar etmeden sıyırmak zorundaydım. Ve beklenen alt bayi beni bulmuştu işi anlattım pazarladım gelecekte neler olabileceğini aktardım ve elimdeki tüm cihazları ona satarak alt bayi olarak onu atadım. Paranın bir kısmını nakit kâr kısmını da senet yapmıştık.
Gel gör ki al sana bir tecrübe daha senedi ben borçlu gibi doldurmuşum o zamana kadar senet kullanmadım tabiki ne olacaktı :) Espark ve 222’de bir kiosk oluşturduk fark yarattığı ve görselleri güzel olduğu için Espark’ta çok ilgi gördü ama ben bunları yaşamıştım, olayın nereye gideceğini zaten biliyordum. Bu sebeple bu işten zararsız ve küçük te olsa bir kâr sağlayarak sıyrılmıştım mutluydum. Babama da borcumu ödedim ve sorunsuz bir şekilde artık askere hazırdım. En önemlisi askerlik sonrası o içimdeki bitmek bilmeyen girişimci ruhu artık tecrübeli ve bilgiliydi.
Tecrübe 3: Ticaret içinde bir iş’ten verim ve kârlılık alamıyorsanız vaçgeçmek ve bırakmakta iyi bir göstergedir.
Kendi İşini Kurmak
Kendi işinizi kurmak, özellikle genç yaşta büyük bir cesaret ve girişimcilik ruhu gerektirir. Kendi işinizi kurmanın avantajlarına bakalım:
- Bağımsızlık ve Özgürlük: Kendi işinizin patronu olmak, kendi kurallarınızı koyabileceğiniz, kendi vizyonunuzu hayata geçirebileceğiniz bir özgürlüğü beraberinde getirir.
- Yaratıcılık ve Yenilikçilik: Kendi işinizi kurarken yeni fikirler geliştirme ve bunları uygulama konusunda daha fazla özgürlüğe sahip olursunuz. Bu, özellikle yaratıcı ve yenilikçi düşünen kişiler için büyük bir motivasyon kaynağıdır.
- Maddi Getiri: Başarılı bir iş kurduğunuzda, geliriniz ve işinizin büyüklüğü tamamen sizin çabanıza bağlıdır. Başarılı bir girişimci olarak maddi açıdan tatmin edici bir konuma gelebilirsiniz.
Ancak, bu yolun bazı zorlukları da yok değil:
- Finansal Risk: Yeni bir iş kurmak, önemli bir sermaye gerektirir ve başlangıçta maddi riskler yüksektir. Başarısızlık durumunda önemli kayıplar yaşayabilirsiniz.
- Tecrübe Eksikliği: İş dünyasında tecrübe kazanmış kişilerle rekabet etmek zor olabilir. Tecrübe eksikliği, işinizi yönetirken karşılaşabileceğiniz sorunları daha zor hale getirebilir.
Tecrübe 4: Ticaret yapıyorsasnız mutlaka şansınızda yanınızda olması lazım.
Sonuç
İşte kıssadan hisse yeni mezunlar için bu iki yol arasında bir karar vermek zor olabilir. Kendi işinizi kurma hayaliniz varsa, cesaretinizi toplamalı ve riskleri göze almalısınız. Ancak, sektörde tecrübe kazanarak daha sağlam bir temel oluşturmak da akıllıca bir strateji olabilir. Önemli olan, hangi yolu seçerseniz seçin, bu kararın sizin uzun vadeli hedeflerinize uygun olduğundan emin olmanızdır. Unutmayın, her iki yol da kendi zorlukları ve fırsatları ile doludur ve başarı, azim ve kararlılıkla gelecektir.
Askerlik sonrası ne mi oldu. her şey çok güzel oldu. Bir sonraki yazımda nasıl otomotiv sektörüne girdim. Nasıl yeni bir marka oluşturdum, Reklam ve Medya Sektörü nasıl başladı ve burada yaşadığımız sıkıntıları nasıl giderdim. Bundan sonrası tabiki tek başına olmadı ancak size inanan ve yanınızda olan kişilere sahip çıkın çünkü onlar da sizin bir parçanız, bunları da detaylı bir şekilde anlatarak naçizane yol göstermek istiyorum.
Görüşmek Üzere...