Eskişehir gezilecek yerleri, tadılacak lezzetli yemekleriyle, bir gezi planlıyorsanız tam da buna uygun bir şehirdir. Şehrin merkezinde her yer adeta manzara olduğu için bu manzarayı izlerken size sadece Eskişehir’in hangi ünlü yiyeceğini tatmayı düşünmek kalır. Çibörek, met helvası, Balaban köftesi ya da diğer adıyla Balaban kebabı Eskişehir’in ünlü lezzetlerindendir.
Kebap zaten yüz yıllardır Türk mutfağının vazgeçilmezleri arasında yer alıyor. Öyle ki neredeyse her yörenin farklı bir kebap çeşidi mevcut. Görünüm itibariyle birbirine benzese de ufak dokunuşlar, eklenen bazı malzemeler tadını bambaşka yapmaya yetiyor. Türkler olarak kebabı çok sevdiğimizden, Eskişehir’de de balaban köfte sık tercih edilenlerden. Eskişehir’in balaban kebabı da bir kez tadına bakanların tekrar tekrar yemek isteyeceği bir lezzet olarak karşımıza çıkıyor.
Balaban köftesi görünümü itibariyle ev yapımı iskenderi, Bursa pidesini, etli pideyi andırır. Ancak Eskişehir mutfağına özgü bu lezzet daha farklıdır. Orijinal tarifinde köfteler döküm ütü ile bastırılarak pişirilir. Domates sosu, yoğurt, tırnak pide ve bolca tereyağı ile servis edilir. Birlikte servis edilenlerden pide, et ya da kemik suyuyla ıslatılır.
Okuyunuz: Eskişehir Üniversiteleri
"Balaban Köftesi"nin bilinen hikayesi
Kerim ve Abdusselam Soyarık ustaların 1938 yılında kurduğu “Abdusselam Köftecisi”, Necdet Gengeç ve oğlu Oğuz Gengeç sayesinde günümüze gelmiştir. 1989 yılında “Abdusselam Köftecisi”nin kapanması ve Abdusselam ustanın çocuklarının bu işi devam ettirmek istememesi üzerine, Abdusselam Soyarık, çırağı Necdet beyden devam ettirmesini istiyor. 1990 yılında kendi dükkanını açan Necdet Gengeç’in ardından 3. Nesil olarak da Necdet beyin oğlu Oğuz Gengeç mesleği devam ettiriyor. Bu şekilde Balaban köftesi günümüze geliyor.
Porsiyonlarının dolu dolu olmasından kaynaklı olarak, Balaban kebabın ismi Tatarca’da “çok” anlamına gelen “balaban” kelimesinden gelmektedir. Çibörek gibi Kırım Tatarları'nın Eskişehir’e bıraktığı lezzetlerden biri.
Eskişehir’in sevilen lezzetlerinden “Balaban Köftesi”ni Eskişehir’deki ünlü mekanlardan yiyebileceğiniz gibi, vereceğimiz güzel balaban köftesi tarifimiz ile evde de hazırlayıp afiyetle tüketebilirsiniz.
Malzemeleri şu şekildedir:
Köfte için:
- 500 gram dana kıyma
- 1 çay bardağı bayat ekmek içi (ince çekilmiş)
- 1,5 çay kaşığı tuz
- 1,5 çay kaşığı karabiber
- 2 adet soğan (orta boy, küçük küpler halinde doğranmış)
Domates sosu için:
- 2 yemek kaşığı domates salçası
- 1/2 yemek kaşığı tereyağı
- 1 çay kaşığı toz şeker
- 1/2 çay kaşığı tuz
- 1/2 su bardağı su
Birlikte servis edilenler için:
- 1 su bardağı yoğurt (çırpılmış)
- 4 yemek kaşığı tereyağı (eritilmiş)
- 2 adet tırnak pide (küp doğranmış)
- 1 su bardağı et suyu ya da kemik suyu (pidelerin üzerine dökmek için)
- 2 adet biber
- 1 adet domates (halka kesilmiş)
Balaban köfte nasıl yapılır?
- Bir adet kuru soğanı ince ince doğrayın.
- Büyükçe bir kâsede kıyma, bayat ekmek içi, ince doğranmış kuru soğanları, tuz ve karabiber ile birleştirerek yoğurun.
- Ortalama ceviz büyüklüğünde yassı ve yuvarlak şekilde köfteler yapın ve bunları döküm ütünüz yoksa kızgın döküm tavada kızartın.
- 1 adet domatesi ve 2 adet biberi köfteleri pişirdiğiniz tavada üstü közlenmiş görünüm alana kadar pişirin.
- Domates sosunu hazırlamak için önce yarım yemek kaşığı tereyağını bir tavada eritin. Üzerine 2 yemek kaşığı domates salçası, 1 çay kaşığı toz şeker, yarım çay kaşığı tuz ekleyerek, salçanın kokusu çıkana kadar kavurun. Yarım su bardağı suyu üzerine ekleyip bir taşım kaynattıktan sonra ocaktan alabilirsiniz.
- Tırnak pideleri küp küp doğrayın.
- Küp küp doğradığınız tırnak pideleri servis edeceğiniz tabağın üstüne yerleştirerek zemine pideden bir yatak hazırlayın.
- Pidelerin üstüne önceden hazırladığınız et ya da kemik suyunu dökün.
- Yoğurt çırpın ve çırptığınız yoğurdu pidelerin üstüne dökün.
- Hazırladığınız domates sosunu, yoğurt döktüğünüz pidelerin üstüne dökün.
- Yaptığınız köfteleri domates soslu ve yoğurtlu pidelerinizin üstüne alın.
- Közlenmiş biber ve közlenmiş halka şeklinde dilimlediğiniz domatesleri de tabağa ekleyin ve tüm tabağın üstüne kızmış tereyağı gezdirin.
Okuyunuz: Eskişehir'de Alışveriş Yapılabilecek Yerler
Balaban köfte yapmanın püf noktaları
- Sinirleri alınmış ve terbiye edilerek dinlendirilmiş et, balaban köftesi yapmanın püf noktalarındandır.
- Köftelere şekil verirken avuç içinizi ıslatmak kolaylık sağlayacaktır.
- Şekil verme aşamasından sonra köfteleri 2-3 saat buzdolabında dinlendirebilirsiniz.
- Köfteleri kızartma aşamasında köftelere çatal batırmayıp dikkatlice çevirmelisiniz.