Eskişehir Barosu Engelli Hakları Komisyonu, 3 Aralık Dünya Engelliler Gününün bir kutlama değil, farkındalık yaratma ve çözüm üretme fırsatı olarak değerlendirilmesi gerektiği ifade edildi. Engelli bireylerin toplumsal hayatta karşılaştığı zorlukların altı çizilirken, yasal düzenlemelerin uygulamadaki eksikliklerine dikkat çekildi.
Birleşmiş Milletler Engelli Hakları Sözleşmesi’nin Türkiye’de yürürlüğe girmesinin 15. yılı, 5378 sayılı Engelliler Hakkında Kanun’un ise 19. yılı olduğuna değinilerek şu ifadelere yer verildi: “Bu süre zarfında yasal düzenlemeler, maalesef engelli bireylerin toplumsal yaşama tam ve eşit katılımını sağlayacak şekilde hayata geçirilememiştir. Kamu idaresine düşen koruma, saygı gösterme ve uygulama yükümlülükleri yetersiz kalmış; engelli bireyler halen günlük yaşamda ‘dışarıda bırakılmaktadır.’”
Erişilebilirlik ve Toplumsal Önyargılar
Engelli bireylerin yalnızca fiziksel değil, toplumsal ve ekonomik engellerle de mücadele ettiği vurgulanan açıklamada, erişilebilir kamu binalarının eksikliği, eğitim ve istihdam olanaklarının sınırlılığı gibi sorunların hayatı zorlaştırmaya devam ettiği belirtildi. Ayrıca, toplumdaki önyargılar ve ayrımcılığın engelli bireylerin hak temelli yaklaşımlardan mahrum bırakılmasına yol açtığı ifade edildi.
Son dönemde Anayasa Mahkemesi’nin erişilebilirlik süresini uzatan düzenlemeyi iptal eden kararı bir umut ışığı olarak değerlendirilirken, bu kararların uygulanması için kamu ve özel sektöre büyük sorumluluk düştüğü vurgulandı.
“Tasarruf Tedbirleri Engelli Bireyleri Mağdur Etmemeli”
Kamuda engelli bireylerin istihdamına yönelik yetersizlikler ve karşılaşılan ayrımcılığa da değinildi: “Kamu personel alımlarında engelli bireyler için yeterli kadro tahsis edilmemesi veya engelli çalışanların yetkinliklerinin görmezden gelinmesi, bu ayrımcılığın yalnızca birkaç örneğidir. Tasarruf tedbirleri kapsamında engelli bireylerin kamuda istihdamının kısıtlanması, başta anayasa olmak üzere mevcut yasal düzenlemelere aykırıdır ve bu yanlıştan dönülmelidir” ifadeleri kullanıldı.
“Eşit ve Onurlu Bir Yaşam Hepimizin Sorumluluğudur”
Eskişehir Barosu Engelli Hakları Komisyonu, açıklamanın sonunda toplumsal dayanışma çağrısında bulundu: “Unutulmamalıdır ki, engelli bireylerin insan onuruna yaraşır, eşit ve bağımsız bir yaşam sürmeleri, hepimizin ortak sorumluluğudur. Toplumsal dayanışma ve eşit yurttaşlık ilkesi, yalnızca engelli bireylerin değil, tüm toplumun daha adil bir geleceğe ulaşması için gereklidir. Engel, insanda değil, sistemdedir. Biz bu sistemleri değiştirebiliriz. Birlikte, kapsayıcı, adil ve onurlu bir gelecek inşa edebiliriz.”
