Konferans sonunda somut olmayan kültürel mirasımız ve bu mirasın önemli bir unsuru olan “Nasreddin Hoca Fıkra Anlatı Geleneği” üzerine kendisine yönelttiğimiz soruya, Anadolu Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Zülfikar Bayraktar bu husustaki düşüncelerini, “Somut olmayan kültürel miras (SOKÜM), bir toplumun kimliğini, aidiyet duygusunu ve kültürel sürekliliğini sağlayan en önemli unsurlardan biridir. Bu miras; gelenekler, ritüeller, sözlü anlatımlar, halk bilgisi, el sanatları, müzik, dans, şifacılık, bayramlar gibi nesilden nesile aktarılan yaşantılara ve bilgi birikimlerine dayanır. SOKÜM, bir topluluğun kimliğini oluşturan değerlerin başında gelir. Dil, gelenek, müzik, inanç sistemleri gibi ögeler, toplumun kendini nasıl gördüğünü ve başkalarına nasıl tanıttığını belirler. Bu mirasın korunması, kültürel çeşitliliğin sürdürülmesini sağlar. Geleneksel bilgi ve beceriler, kuşaktan kuşağa aktarılarak hem geçmişle bağ kurar hem de geleceğe kültürel zenginlik bırakır. Örneğin, bir yöredeki halk dansları sadece eğlence değil, aynı zamanda tarihsel bir bellektir. SOKÜM, bireyleri ortak değerler etrafında bir araya getirir. Bayramlar, düğün gelenekleri, ortak ritüeller sosyal uyumu ve birlikte yaşamı teşvik eder. Somut olmayan miras aynı zamanda alternatif bir eğitim modelidir. Formal olmayan yollarla bilgi aktarımı yapılır. Örneğin, bir zanaatkârın çırağına el becerisi öğretmesi, geleneksel bir masal anlatıcısının çocuklara değer aktarması gibi. SOKÜM, kültürel endüstriler ve turizm için büyük bir kaynaktır. El sanatları, yöresel müzikler, halk oyunları gibi ögeler yerel ekonomiyi destekleyebilir ve kültür temelli kalkınma sağlayabilir. Somut olmayan miras, uluslararası alanda bir toplumun "yumuşak gücü" olarak da işlev görür. Bir ülkenin folkloru, müziği, mutfağı başka toplumlarla kültürel iletişim kurmasına olanak tanır. Bununla birlikte somut olmayan kültürel mirasımızın önemli bir parçası olan Nasreddin hocamızla ilgili olarak aslında söylenecek çok şey var. UNESCO Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Hükûmetler Arası Komitesinin 17. Oturumunun Fas’ın başkenti Rabat’ta 28 Kasım – 3 Aralık 2022 tarihleri arasında gerçekleştirilmesinin ardından “Nasreddin Hoca / Molla Nesreddin / Molla Ependi /Apendi /Afendi Fıkra Anlatma Geleneği” Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Türkmenistan, Özbekistan ve Türkiye’nin çok uluslu dosyası olarak Somut Olmayan Kültürel Miras Temsili Listesine kaydedilmişti. Bu sevindirici gelişme zengin, engin ve köklü sözlü geleneğimizin gelecek nesillere aktarılması ve tanıtılması açısından büyük bir öneme sahiptir. Ünü tüm dünyaya yayılmış olan Nasreddin Hoca ve Nasreddin Hoca fıkra tipi etrafında teşekkül eden Nasreddin Hoca fıkra anlatı geleneği her şeyden öte çok kültürlü dünyayı anlamamız açısından büyük bir öneme sahiptir. Yerel, ulusal ve evrensel değerlerle bezenmiş Nasreddin Hoca fıkra anlatı geleneği dünya edebiyatlarının neredeyse en soylu yapıtları arasında kendine yer bulmaktadır. UNESCO Türkiye Milli Komisyonu Başkanı Kıymetli Hocam Prof. Dr. M. Öcal Oğuz’un üstlenmiş olduğu misyon özellikle Türkiye ve Türk Dünyası açısından büyük öneme sahiptir. Kendisinin ve ekibinin yürütmüş olduğu başarılı çalışmalar sayesinde bugün birçok somut olmayan kültürel miras unsurumuzu Somut Olmayan Kültürel Miras Temsili Listesine kaydettirmek mümkün oldu. İnşallah yakın zamanda yayınlamayı planladığımız ve “Somut Olmayan Kültürel Mirasımız Nasreddin Hoca Fıkra Anlatı Geleneği” başlığını taşıyan eserimiz de kıymetli hocam Prof. Dr. Öcal Oğuz’un önsözüyle taçlanmış olacak. Bugün güzel Eskişehir’imizde kendisini ağırlamaktan büyük onur duyduk.” şeklinde ifade etti.
