Müze gezmek herkesin sevdiği, seveceği bir şey değildir. Özellikle bizim kültürümüzde müze gezmek denince aklıma her şeye hızlı hızlı bakıp açıklamaları bile doğru düzgün okumadan müzeden çıkmak geliyor. Keza ben de yaşça küçükken müze gezmeyi sıkıcı bulurdum. Özellikle ilgimi çeken bir konu olmadığı sürece müze gezmeyi sevmezdim. Ancak okumayı sevdikçe, belki yaşımın da büyümesiyle birlikte müze gezmekten keyif almaya başladım.
Bence müze gezmek, gezmeyi bilmek de ayrı bir alışkanlık ve insanların özellikle çocukların bu alışkanlığı kazanmaları gerektiği kanısındayım. Neden mi? Çünkü müzeler aslında birer açık kitaptır, kültürleri, medeniyetleri, tarihi öğrenmenin bir yolu da müze gezmektir. “Çok gezen mi bilir çok okuyan mı?” sorusunun iki seçeneğini de kapsar müze gezmek. Hem okur hem gezersiniz. Dolayısıyla çok güzel bir bilgi öğrenme yöntemidir bana kalırsa.
Müze gezmeyi, öğrenmeyi ve okumayı seven biri olarak sizlere bu yazımda Eskişehir Odunpazarı bölgesindeki müzelerden bahsedeceğim. Umarım bu yazı Eskişehir’e gezmeye gelenler için ya da Eskişehirli olup “Acaba hangi müzelere gitsem?” diye düşünenler için faydalı olur. Aşağıda yer alan müzelerin hepsi Odunpazarı Evleri bölgesinde yer almaktadır. Yürüme mesafesinde bütün müzeleri gezebilirsiniz.
Müzelerin altlarına güncel fiyat ve ziyaret saatlerine ulaşmanız için müzelerin kendi web sitelerini ekliyorum. Fiyatlar ve ziyaret saatleri değişiklik gösterebileceğinden müzelerin isimlerine bakarak Google Haritalar’dan bu bilgilere ulaşmanız daha sağlıklı olacaktır. Şimdiden iyi okumalar ve iyi geziler!
Odunpazarı Modern Müze (OMM)
Son dönemlerin en popüler müzelerinden olan Odunpazarı Modern Müze, binasıyla bile oldukça dikkat çekici. Müzenin bina tasarımı dünyaca ünlü Japon mimarlık ofisi Kengo Kuma and Associates (KKAA) tarafından yapılmış. “Doğa ve mimariyi” bir araya getirmeyi ve Odunpazarı’nın tarihi dokusuna modern bir bakış açısıyla dokunmayı esas alan tasarım, ARTnews tarafından son 100 yılın en iyi 25 müze binası arasında gösterilmiştir.
Müzedeki sergiler yılda bir kez yaz aylarında değişiyor ancak müzede her daim kalan bir eser var o da; Tanabe Chikuunsai IV’ün OMM için özel olarak yaptığı eser. “Kaplan Bambu” kullanılarak yapılan bu eserde sanatçı, doğadaki dört elementi örnek almış. Eserin yerleştirildiği yer, müzenin üst katından da görülebilecek şekilde tasarlandığı için alt katta yakından bakıp üst katta farklı bir perspektiften tekrar gözlemleme şansı bulabiliyorsunuz.
Modern sanat tutkunuysanız bu müzeyi mutlaka ziyaret etmelisiniz, “Yok benim modern sanatla işim olmaz” diyorsanız da en azından bir kere bu müzeye şans vermelisiniz. Müzede sergiler yılın yaz aylarında değiştiğinden bu süreçte müze birkaç hafta kapalı oluyor. Bu nedenle müzeye gitmeyi düşünüyorsanız gitmeden önce mutlaka ziyaret saatlerini kontrol edin.
OMM özel müze olduğu için müzekart geçmiyor ancak çarşamba günleri öğrencilere ücretsiz ve normalde de öğrencilere indirimli bilet imkanı sağlıyorlar. Gitmeden önce öğrenci kimliklerinizi muhakkak yanınıza alın.
Müzenin ziyaret saatleri ve bilet fiyatları için erişim adresi: https://omm.art/tr
Yılmaz Büyükerşen Balmumu Heykeller Müzesi
Dünyanın en ünlü balmumu müzesi Madame Tussaud’nun Türkiye’deki ilk örneği Eskişehir Balmumu Müzesi’dir. Müzede, Eskişehir eski Büyükşehir Belediye Başkanı Prof. Dr. Yılmaz Büyükerşen’in bağışladığı 200’ü aşkın eser bulunmaktadır. Başta Atatürk’ün balmumu heykeli olmak üzere ülkemizdeki önemli siyasetçilerin, oyuncuların, şarkıcıların, gazetecilerin heykelleri bulunmaktadır.
Balmumu müzesine birkaç kez gittim, özellikle Atatürk’ün balmumu heykellerini görmek beni çok mutlu etti. Heykeller o kadar gerçekçi ki sanki kanlı canlı karşınızda duruyorlarmış gibi bir his veriyor. Müzenin bazı yerlerinde sizin fotoğraf çekmeniz yasak fakat ücreti mukabilinde fotoğraf çektirebilir ve çıkışta fotoğrafınızı basılı bir şekilde alabilirsiniz.
Özellikle hafta sonları tur ile gelenler olduğu için önünde uzun kuyruklar oluşan müzeyi fırsatınız varsa hafta içi gezmenizi öneririm. Müzenin ziyaret saatleri ve bilet fiyatları için erişim adresi:
http://www.balmumuheykeller.com/muzemiz.php
Hamam müzesi
Eskişehir, yeraltı kaynak suları ve hamamlarıyla meşhurdur fakat termal otel konusunda zengin olmaması nedeniyle bu durum pek bilinmez. Şu anda Eskişehir’in merkezi konumunda kalan “Hamamyolu Caddesi” olarak bilinen bölgeden doğal sıcak su çıkıyor ve o bölgede birçok hamam bulunuyor. Bu nedenle aslında Eskişehir’de hamam müzesi olması fikri bölgenin kültürel değerinin yansıması olarak gözler önüne seriliyor.
Eskişehir Hamam Müzesi binası gelenekseli moderniteyle harmanlayan bir tasarıma sahip. Binanın içine girdiğinizde ise orta alanda kubbe görüntüsü hakim. Müzenin içine girdiğiniz andan itibaren sabun kokuları adeta sizi gerçek bir hamama götürüyor. Bu kubbenin etrafında boylu boyunca Mevlana’nın “Sen hep bir su olduğunu düşün. Su gibi güzel, su gibi özel, su gibi yararlı, su gibi vazgeçilmez” sözü yer alıyor.
Müzede hoş kokular eşliğinde gezintiye çıkarken geçmişten günümüze yıkanma kültürünü ve hamam tarihini öğreneceksiniz. Bu müze çok büyük ve çeşitli değil ancak bence mutlaka görülmesi gereken bir müze. Benim hamam kültürüne de büyük bir merakım olduğundan bu müze oldukça dikkatimi çekti ve çok beğendim. Daha önce hiç hamama gitmemiş, o atmosferi tatmamış biriyseniz müze sizin için daha ilgi çekici olacaktır.
Müzenin bitişinde hamam eşyalarının satıldığı bir mağaza kısmı var, satılan ürünler güzel ve fiyatları da uygun. Ben kendime buradan güzel bir peştamal almayı ihmal etmedim. Siz de mağaza bölümüne uğramadan müze gezinizi bitirmeyin.
Yine bu müzede de müze kart geçmiyor ve pazartesi günleri çoğu müze gibi burası da kapalı.
Müzenin ziyaret saatleri ve bilet fiyatları için erişim adresi: http://eskisehirhamammuzesi.com
Eskişehir Çağdaş Cam Sanatları Müzesi
Açılışı 2007 yılında yapılan, ulusal ve uluslararası sanatçıların farklı yöntemlerle yaptığı eserlerin sergilendiği müze, Türkiye’nin ilk çağdaş cam sanatları müzesi olma özelliğini taşıyor. Yine birkaç yılda bir tekrar ziyaret ettiğim müzeyi en son geçen yıl ziyaret ettim. Eklenen farklı eserler ve bölümler vardı son gidişimde de buradan memnuniyetle ayrıldım.
Müzede gezerken cam olduğuna inanamayacağınız figürler görecek ve “Acaba bunları nasıl yapmışlar?” diye düşünecekseniz. İşte tam bu noktada size yine Odunpazarı’nda Kurşunlu Külliyesi’nin içinde bulunan Cam Sanatları Atölyesi’ni gezmenizi öneriyorum. Cam Sanatları Müzesi’ndeki eserlerin bazıları bu atölyede yapılmış. Eğer siz de camların nasıl figür haline geldiğini görmek isterseniz buraya da mutlaka uğrayın.
Müzenin üst katında “Kent Belleği Müzesi” adında yeni bir müze var diyebiliriz. Fakat burası için sizden ek bir ücret alınmıyor. Bu katta ise Eskişehir’in fotoğrafları, bilgileri bulunuyor. Eğer benim gibi bu şehre ve fotoğraf sanatına düşkünseniz bu kat da ilginizi çekecektir.
Müzenin ziyaret saatlerini Google Haritalar üzerinden öğrenebilirsiniz.
Tayfun Talipoğlu Daktilo Müzesi
Bu müzeyi lise yıllarımızda arkadaşlarımızla gezerken tesadüfen bulmuş ve gezmiştik. “Yeni nesil” olmama rağmen kağıda, kaleme çok düşkünüm daktilolara da ayrı bir merakım bulunuyor. Bu sebeple bu müzeyi çok sevmiştim, eğer sizin de “eski” ye merakınız varsa bu müzeyi listenize eklemelisiniz.
Şamlıoğlu Konağı’nın restore edilmesiyle ziyaretçilere açılan Daktilo Müzesi’nde, gazeteci Tayfun Talipoğlu’nun bağışladığı eserler bulunmaktadır. Ayrıca müzede Bülent Ecevit’in balmumu heykeli ve daktilosu da bulunuyor.
Müzede en çok hoşuma giden şey gelenlerin hatıra yazısı yazmaları için bulunan daktilo olmuştu. Ben bu müzeye birkaç yıl önce gittiğimden hala var mı bilemiyorum. Ama varsa siz de muhakkak daktiloda yazı yazma deneyimini yaşayın derim.
Müzenin ziyaret saatlerini Google Haritalar üzerinden öğrenebilirsiniz.
Odunpazarı Belediyesi Ahşap Eserler Müzesi
Ahşabın birçok şeklini görebileceğiniz, bakarken hayran kalacağınıza inandığım bir müzede sıra. Ahşap Eserler Müzesi’nde geçtiğimiz yıllarda Uluslararası Ahşap Festivali kapsamında üretilen eserler yer almaktadır. Sürreal çalışmaların yanı sıra, çeşitli hayvan figürlerinin de yer aldığı müze el emeği ve ahşap sevenler için oldukça tatmin edici olacaktır.
Günümüzde böyle zanaatlar ve zanaatçılar çok değer görmüyor maalesef ancak el işçiliğinin seri üretime üstünlüğünü her zaman savunuyorum. Ahşap oymacılığı da bizim kültürümüzde geçmişten beri yeri olan bir sanat dalı aslında. Anadolu’da Türk Ahşap oymacılığını Kuran rahlelerinde, sütunlar, kapı ve pencerelerde görmekteyiz. Dolayısıyla kendi kültürümüzde de önemli olan bu sanat eserlerinin müzede sergilenmesi çok kıymetli.
Müze Odunpazarı Kurşunlu Külliyesi içinde yer alıyor. Müzenin ziyaret saatleri ve bilet fiyatlarını Google Haritalar üzerinden öğrenebilirsiniz.
Ücretsiz Müzeler
Anadolu Üniversitesi Cumhuriyet Tarihi Müzesi
Müze binası 1916 yılında Turan Numune Mektebi olarak inşa edilmiş, uzun yıllar farklı kamu kurumlarına ev sahipliği yaptıktan sonra Anadolu Üniversitesi bünyesine katılmıştır. Uzun yıllar süren restorasyon çalışmalarının ardından 2019 yılında tekrar ziyarete açılan Anadolu Üniversitesi Cumhuriyet Tarihi Müzesi, görünüş ve mimarisi itibarıyla Eskişehir ile bütünleşen Atatürk Lisesi binasına benzemektedir.
Müze birkaç bölümden oluşmaktadır; Türk Tarihi, Atatürk’ün kişisel eşyaları, Cumhuriyet Dönemi, Eskişehir tarihine ilişkin bilgiler ve müzenin Turan Numune Mektebi olarak kullanıldığı dönemden kalan okul araç gereçlerinin sergilendiği bölüm gibi birçok farklı kısmı vardır.
Bu müzeyi gezme fırsatını henüz bulamadım ancak en kısa zamanda gitmek istediğim müzelerden birisi. Cumhuriyet tarihini öğrenmek ve çocuklara öğretmek için bu müze güzel bir yol olabilir ayrıca bu müze ücretsiz olduğundan mutlaka gezmelisiniz.
Müzenin ziyaret saatlerini https://anadolu.edu.tr/kampuste-yasam/muze-ve-sanat-merkezleri/cumhuriyet-muzesi adresinden öğrenebilirsiniz.
Kırım Tatar Müzesi
Eskişehir zamanında Kırım Tatar’larının göç bölgesi olmuş, günümüzde hala Eskişehir yerlilerinin büyük çoğunluğunu Kırım Tatar’ları oluşturmaktadır. Öyle ki Eskişehir ile özdeşleşen “Çibörek” dahi Kırım mutfağına ait bir yemektir. Dolayısıyla Eskişehir kültürüyle iç içe geçmiş tatarların kültürlerini tanımak isterseniz bu müzeyi ziyaret edebilirsiniz.
Yine bir konağın içinde yer alan bu müze ücretsiz, mutlaka ziyaret edin.
Müzenin güncel ziyaret saatlerini Google Haritalar'dan öğrenebilirsiniz.
Kaynak: https://odunpazari.bel.tr/tr-TR