Fetullah Gülen, Türkiye'de Fethullahçı Terör Örgütü (FETÖ) olarak tanımlanan yapının lideri olarak tanınan ve hakkında bu nedenle davalar açılan bir isimdir. 27 Nisan 1941'de Erzurum'un Pasinler ilçesine bağlı Korucuk köyünde doğan Gülen, sekiz çocuklu bir ailenin ikinci çocuğudur. Bazı kaynaklarda ise doğum tarihi 10 Kasım 1938 olarak belirtilmekte ve bu tarih Atatürk'ün ölüm günü ile çakışmaktadır.
Gülen, Gülen Cemaati veya daha sonradan "Hizmet Hareketi" olarak bilinen örgütlenmesini "altın nesil" yetiştirme amacıyla başlatmıştır. Ancak, bu yapı uzun yıllar boyunca Türkiye'de ciddi tartışmalara ve devlet tarafından "paralel devlet yapılanması" olarak tanımlanmasına yol açmıştır. Uğur Mumcu ve Hikmet Çetinkaya gibi gazeteciler Gülen ve cemaatinin faaliyetlerine dikkat çekmiş olsa da, uzun süre boyunca Gülen’in örgütlenmesi herhangi bir yasal engelle karşılaşmamıştır. Özellikle 28 Şubat sürecinde, Ankara Emniyet Müdürlüğü tarafından hazırlanan raporda Gülen, örgüt lideri olarak tanımlanmıştır ve bu yapının emniyete sızdığı belirtilmiştir.
1999 yılında, hakkında hazırlanan rapor ve dava süreçlerinin ardından Gülen, "sağlık sorunları" gerekçesiyle Amerika Birleşik Devletleri'ne gitmiş ve ölümüne kadar Pensilvanya'nın Saylorsburg kasabasında yaşamıştır.
Komünizmle Mücadele Dernekleri ve İlk Yıllar
Fetullah Gülen, 1959 yılında Edirne'de Üç Şerefeli Camii'ne imam olarak atanmış, askerlik hizmetini ise 1961-1963 yılları arasında Ankara’da tamamlamıştır. Erzurum'a döndüğü yıllarda Komünizmle Mücadele Dernekleri’nin kurulmasında etkin rol almıştır. Bu derneklerin kurucuları arasında dönemin siyasi figürleri Adnan Menderes ve Celal Bayar gibi isimler de yer almaktaydı. Gülen, 1964 yılında tekrar Edirne'ye dönerek çeşitli camilerde görev yapmış ve bu süreçte İslami örgütlenmenin temellerini atmıştır.
1969'da İzmir’e atanmış ve burada çeşitli şehirlerde vaazlar vermiştir. 12 Mart 1971 askeri müdahalesi öncesinde görevinden ayrılan Gülen, darbeden kısa bir süre sonra gözaltına alınmış ve cezaevine konulmuştur. Ancak, 1974 yılında çıkarılan genel af ile serbest bırakılmıştır. Aynı dönemde "Sızıntı" isimli dergide başyazılar yazmaya başlamış ve bu yazılar onun ideolojisinin yayılmasında etkili olmuştur.
ABD'ye Kaçışı ve Yargı Süreçleri
1999 yılında Cevdet Saral ve Osman Ak tarafından hazırlanan "Fetullah Gülen Işık Tarikatı" raporunun ardından Gülen hakkında dava açılmıştır. Bu süreçte, hakkında başlatılan soruşturmadan önce "sağlık sorunlarını" gerekçe göstererek ABD’ye gitmiştir. Gülen, ABD'ye kaçışının dönemin Başbakan Yardımcısı Bülent Ecevit'in tavsiyesi ile gerçekleştiğini iddia etmiştir.
Gülen hakkında Türkiye'de açılan davalarda savcı Nuh Mete Yüksel'in adı geçmiştir ve bu süreçte "telekulak skandalı" olarak bilinen olay patlak vermiştir. Yüksel ve olayla ilgilenen bazı emniyet mensupları hakkında çeşitli iddialar ortaya atılmış, Gülen ise ABD’de verdiği ifadelerde tüm suçlamaları reddetmiştir. Dava, 2000 yılı Aralık ayında çıkarılan bir af yasasıyla askıya alınmış ve sonrasında 2008'de beraatle sonuçlanmıştır.
Terör Örgütü İlan Edilmesi ve Gülen Yapılanması
Fetullah Gülen, yıllar içinde cemaat yapılanmasını geliştirerek özellikle devletin kilit noktalarına mensuplarını yerleştirmiştir. Gülen yapılanması, AK Parti döneminde gücünü artırmıştır. Ancak, dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan ile Gülen’in arasının açılması sonucu Milli Güvenlik Kurulu'nun (MGK) 2014 yılında aldığı kararla "terör örgütü" olarak ilan edilmiştir.
17-25 Aralık ve 15 Temmuz Darbe Girişimi
17-25 Aralık 2013 tarihlerinde, dönemin Başbakanı Erdoğan ve birçok hükümet yetkilisinin yolsuzluk iddialarını içeren tapeler Gülen yapılanması tarafından sızdırılmıştır. Bu olayın ardından cemaat mensuplarına yönelik operasyonlar başlamıştır. Daha sonra, 15 Temmuz 2016'da Gülen yapılanması tarafından gerçekleştirilen darbe girişimi başarısızlıkla sonuçlanmış ve bu yapıya "Fethullahçı Terör Örgütü" (FETÖ) adı verilmiştir.
20 Ekim 2024 tarihinde, Fethullah Gülen’in ABD’de kaldırıldığı hastanede hayatını kaybettiği açıklanmıştır. Herkul adlı internet sitesinin sosyal medya hesabı üzerinden yapılan duyuruda, "Ömrünün her anını din-i mübin-i İslam’a ve insanlığa hizmet için sarfeden Muhterem Fethullah Gülen Hocaefendi bugün (20 Ekim) ruhunun ufkuna yürümüştür" ifadesine yer verilmiştir. Gülen'in yeğeni Ebuseleme Gülen de sosyal medya üzerinden ölüm haberini doğrulamıştır.