“Ahseni takvîm” Kur’an’da “en güzel biçim” anlamına gelir. Allah’ın insanı yaratırken ona verdiği en mükemmel fiziksel ve ruhsal donanımı ifade eder. “Lekad halaknel insâne fî ahseni takvîm” ayeti, insanın yaratılışındaki yüceliği vurgular. “Esfeli sâfilîn” ise bu yücelikten uzaklaşan, en aşağı seviyeye düşen hâli tanımlar.
“Ahseni Takvîm” Ne Demek?
Arapça kökenli “ahseni takvîm” ifadesi, “en güzel şekil, en mükemmel biçim” anlamına gelir.
Kur’an-ı Kerim’in Tin Suresi 4. ayetinde geçer:
“Lekad halaknel insâne fî ahseni takvîm” “Andolsun ki biz insanı en güzel biçimde yarattık.”
Bu ayet, insanın hem fiziksel hem ruhsal olarak üstün bir yaratılışa sahip olduğunu belirtir.
Kur’an’da “Ahsen” Ne Anlama Gelir?
“Ahsen”, “en güzel” demektir. Kur’an’da Allah’ın yaratma sıfatı bağlamında sıkça kullanılır.
İnsan, Allah’ın ruhundan üflediği, kendi suretine benzer şekilde yarattığı bir varlık olarak ilâhî güzelliğin taşıyıcısıdır.
“Esfeli Sâfilîn” Ne Demek?
Tin Suresi 5. ayette geçer:
“Summe redednâhu esfeli sâfilîn” “Sonra onu en aşağıların aşağısına çevirdik.”
Bu ifade, insanın nefsine yenik düşmesi, ahlâkî ve ruhsal olarak çökmesi anlamına gelir.
Yani insan, yaratılışındaki yüceliği korumazsa manevî olarak en düşük seviyeye gerileyebilir.
İslami Yoruma Göre
İnsan, nefs tezkiyesi ve tasfiyesi ile “ahseni takvîm”e ulaşabilir.
Aksi hâlde, nefsinin karanlıklarına kapılıp “esfeli sâfilîn”e düşer.
Bu