Gece ayak yanması; ayaklarda yanma hissiyle karakterize bir rahatsızlıktır. Tıbbi olarak Grierson Gopalan Sendromu olarak isimlendirilen bu hastalık, ayaklarda rahatsız edici derece yanma hissi ve ağrı ile kendisini gösterir. Ayak tabanında meydana gelen yanma hissine ağrı, karıncalanma ve uyuşma da eşlik eder. Bu belirtilerin şiddeti her hastada farklıdır.
Gece ayak yanması, çoğunlukla sinir hasarı (nöropati) nedeniyle ortaya çıkar. Ancak arkasında farklı rahatsızlıklar da olabilir. Ayrıca ayaklarda yanma hissi, farklı hastalıkların belirtisi de olabilir. Bu yüzden söz konusu problemi yaşayanların uzman bir hekime görünerek muayene olması gerekir.
Gece Ayak Yanması Nedir?
Gece ayak yanması; ayaklarda yanma hissi ve ağrı oluşturan bir sendromdur. Bu sendromda yanma hissi büyük oranda ayakların altında görülür. Ağrı ise ayakla birlikte bacaklara kadar yayılabilir. Ağrı ve yanma hissinin şiddeti, rahatsızlığın nedeni ve kişinin genel sağlık durumuna bağlı olarak farklılık gösterir.
Söz konusu sendromda hastaların gün içinde şikayetleri ciddi anlamda azalır ve günlük rutinlerini sorunsuz şekilde yaparlar. Ancak akşamları ve özellikle de uyku saatlerinde, ayakların rahatsız edici derecede ısınması ve ağrıması çok daha belirgin hale gelir. Geceleri daha fazla görülen bu semptomlar, kişinin yaşam kalitesini düşürür.
Gece Ayak Yanması Belirtileri
Gece ayak yanması, gün içinde hafif belirtilere neden olurken, geceleri ise şiddetli semptomlar ile hastalara rahatsızlık verir. Bu sendromun en önemli belirtileri aşağıdaki gibidir:
|
Belirtiler
|
Açıklama
|
|
Yanma Hissi
|
Gece saatlerinde, ayaklarda yoğun bir sıcaklık ve yanma hissi ortaya çıkar. Bu belirti, ayakların altında çok daha yoğundur.
|
|
Keskin Ağrı
|
Bu sendromda ortaya çıkan yanma hissinin yanı sıra ayak bölgesinde ağrı da hissedilir. Keskin ve adeta bıçak saplanır gibi bir ağrı vardır. Bu ağrı, bacakları da etkileyebilir.
|
|
Uyuşma
|
Uyuşma ve karıncalanma, bir diğer yaygın belirtidir. Bu belirti, vakanın nöroloji ayak yanması ile ilgili olduğunu gösterir.
|
|
Ciltte Değişiklik
|
Ayak bölgesinde kızarıklıklar ortaya çıkabilir.
|
Bu belirtiler, altta yatan nedene bağlı olarak farklılık gösterir. Her hastada aynı belirtiler görülmez, ayrıca görülen belirtilerin şiddeti de farklıdır. Ancak gece ayak yanması olan birçok kişide, derinin uyaranları algılamasında meydana gelen bir bozukluk olan hiperestezi görülür. Bu türden bir durumda kişilerin dokunmaya karşı hassasiyetleri ciddi şekilde artar.
Gece Ayak Yanması Neden Olur?
Gece ayak yanması, farklı sağlık sorunları ve yaşam tarzı faktörleri nedeniyle ortaya çıkan bir sendromdur. Bu rahatsızlığın başlıca nedenleri, aşağıdaki gibi sıralanabilir:
1 - Nöropati
Sinir hasarı olarak tanımlanan nöropati, beyne yanma ve ağrı sinyallerinin gönderilmesine yol açar. Birçok nedene bağlı olarak sinir hasarı oluşabilir. Ancak bunların başında diyabet gelir. Kontrolsüz kan şekerinin periferik sinirlerde hasara yol açtığı bilinen bir durumdur. Periferik nöropati, ayak ve bacaklarda görülen yanma, karıncalanma ve ağrı hislerinin en önemli nedenidir.
2 - Vitamin Eksikliği
Başta B12 olmak üzere bazı vitaminlerin eksikliği, ayak yanmasına neden olabilir. B12, sinirleri saran miyelin kılıfın korunmasında önemli role sahiptir. Eksikliğinde, sinirlerin korunmasında sorunlar ortaya çıkar ve buna bağlı olarak nöropati riski artar.
3 - Hipotiroidizm
Hipotiroidizm, tiroit bezinin işlevini tam olarak yerine getirememesi, hormonları yeteri miktarda üretememesi durumu olarak özetlenebilir. Bu hormonlar, metabolizmanın düzenlenmesinde ve sinir işlevlerinde çok önemli role sahiptir. Uzun süreli olarak bu hormonlar salgılanmasında sorun yaşanırsa gece ayak yanması ortaya çıkabilir.
Hipotirodizm, vücutta sıvı birikmesine de neden olur. Biriken ödem, zaman içerisinde sinirlere baskı yaparak, söz konusu probleme yol açabilir.
4 - Böbrek Yetmezliği
Böbrek yetmezliği, vücutta biriken toksinlerin atılmasını yavaşlatır. Biriken toksinler, farklı hücrelerde hasara yol açar. Bu hücreler arasında sinir hücreleri de vardır. Dolayısıyla geceleri ayak yanmasının nedenleri arasında böbrek yetmezliği de vardır.
5 - Enfeksiyonlar ve Mantarlar
Mantar veya farklı bir nedenden kaynaklanan enfeksiyonlar, vücutta farklı problemlere neden olur. Bazı enfeksiyon ve mantar türleri, cildin bariyer işlevini bozar ve sinir uçlarının tahriş olmasına yol açar. Bunlara bağlı olarak yanma, kaşıntı ve ciltte soyulma gibi etkiler ortaya çıkar.
6 - Ayakkabı Seçimi
Dar veya ayak sağlığı için uygun olmayan ayakkabılar, kan akışını olumsuz olarak etkiler ve sinirler üzerinde baskı oluşturur. Bu tür ayakkabılar, uzun vadede gece ayak yanması ile sonuçlanacak rahatsızlıklara neden olabilir. Doğru ayakkabı seçimi ile söz konusu riskler ortadan kaldırılır.
7 - Tarsal Tünel Sendromu
Bu sendrom, ayak bileğindeki sinirlerin sıkışması sonucunda oluşur. Sinirlerin sıkışması nedeniyle ortaya çıkacak belirtiler arasında yanma hissi ve ağrı da vardır.
Görüleceği üzere bu rahatsızlığın birçok nedeni vardır. Ancak nedenlerin tamamında temel konu, sinir hasarıdır. Sinir hasarını engellemek, bu sendromdan kurtulmanın en etkili yoludur.
Kadınlarda Gece Ayak Yanması Neden Olur?
Kadınlarda gece ayak yanması nedenleri, erkeklerden çok farklı değildir. Ancak bazı nedenler, kadınlara özeldir ya da kadınlarda daha fazla görülür. Kadınları ilgilendiren nedenler aşağıdaki gibi sıralanabilir:
- Uzun süre dar ayakkabılar kullanmak
- Hormonal değişimler (menopoz döneminde görülebilir)
- B vitamini eksikliği
Gece Ayak Yanması Nasıl Geçer?
Ayak yanması teşhisi sonrasında tedavi süreci başlar. Tedavi, hastalara özel olarak planlanır. Her ne kadar söz konusu sendromun temelinde sinirlerdeki hasar ve sorunlar olsa da bunların nedenleri farklıdır. Örneğin; tiroit hormonundan kaynaklı sinir hasarı ile enfeksiyon kaynaklı nöropati için aynı tedavinin uygulanması doğru olmayacaktır.
Tedavi, sorunun nedenine yönelik olarak planlanır. Bu noktadaki bazı yaklaşımlar aşağıdaki gibidir:
- B12 vitamin eksikliğini gidermek
- Kanda biriken toksinlerin atılmasını sağlamak (İlaç veya diyaliz)
- Tiroit hormonu sorunlarının giderilmesini sağlamak
- Aşırı alkol tüketimi varsa azaltmak veya tamamen bırakmak
- Olumlu yaşam tarzı değişiklikleri yapmak
Gece Ayak Yanmasına Ne İyi Gelir?
Gece ayak yanması yaşayanlar, oluşan semptomları hafifletmek için ayaklarını yükseltmeli ve soğuk kompres uygulamalıdır. Soğuk, yanma hissinin azaltılmasını sağlarken, ayakların yukarı kaldırılması ise kan akışını düzenler. Ayrıca ayaklar sıcak suda bekletilerek kasların gevşetilmesi de yararlı olabilir. Ancak söz konusu yöntemlerden önce mutlaka doktor onayı alınmalıdır.
Ayak Altı Yanması Hangi Hastalığın Belirtisidir?
Ayakların altının yanması, farklı hastalıkların habercisi olabilir. Bu hastalıklar aşağıdaki gibi sıralanabilir:
- Nöropati
- Diyabet
- Hipotiroidizm
- Vitamin eksikliği
- Dolaşım problemleri
Gece Ayak Yanması ile İlgili Sık Sorulan Sorular
Gece ayak yanması ile ilgili sık sorulan sorular ve bunların yanıtları aşağıda yer almaktadır.
1 - El ve Ayak Yanması Hangi Hastalığın Belirtisidir?
Diyabet, nöropati, hipotirodizm ve Grierson Gopalan sendromundan kaynaklı olarak bu belirtiler ortaya çıkabilir.
2 - B12 Eksikliği Ayak Yanması Yapar Mı?
B12 eksikliği nedeniyle sinir hasarı riski artar ve sinir iletiminden farklı problemler ortaya çıkar. Bunlara bağlı olarak ayaklarda yanma hissi oluşabilir.
3 - Gece Ayak Yanması Neden Olur?
B12 eksikliği, nöropati, böbrek yetmezliği ve hipotiroidizm bu sorunun başlıca nedenleri olarak dikkat çeker.
4 - Yatınca Ayak Yanması Normal Mi?
Sürekli ve şiddetli olarak hissedilen yanma hissi normal değildir. Bu tip durumlarda uzman doktora başvurulmalıdır.
5 - Gece Ayak Yanması İçin Hangi Doktora Gidilir?
Gece ayak yanması için nöroloji uzmanına gidilir.
