Kuraklığın tüm dünyada sinsi bir şekilde ilerleyen ciddi bir afet olduğunu ifade eden Güder, bilim insanlarının özellikle son iki yıldır bu sorunun iklim krizine dönüştüğünü açıkladığını kaydetti. Dünya genelinde 169 ülkenin kuraklık riskiyle karşı karşıya olduğunu vurgulayan Güder, bu durumun kitlesel göçleri de beraberinde getireceğini dile getirdi.
Türkiye’nin de kuraklıktan etkilenen ülkelerden biri olduğuna dikkat çeken Güder, “Nüfusumuz artıyor. Dünya nüfusu şu an 8 milyar 250 milyon civarında. 2030 yılına gelindiğinde sıcaklıkların dünya genelinde 2 ila 5 derece, 2100’e kadar ise 3 ila 5 derece artması bekleniyor. Bu artışla Türkiye topraklarının yaklaşık yüzde 15’inin doğrudan etkileneceği öngörülüyor” dedi.
“Eskişehir’de baraj doluluk oranları tehlikeli seviyelere geriledi”
Eskişehir özelinde yaşanan kuraklıkla ilgili açıklamalarda bulunan Güder, özellikle sulama alanında büyük sıkıntıların yaşandığını söyledi. Porsuk Barajı’nın hem sulama hem de içme suyu ihtiyacını karşıladığını hatırlatan Güder, “Doluluk oranı şu anda sadece yüzde 38. Bundan 3-4 ay önce bu oran yüzde 42 civarındaydı. Çifteler’de ise seviye kot sınırına dayandı, yüzde 10 seviyelerine indi. Bu oranın altına düşmesi hâlinde bölgedeki çiftçiler büyük zarar görecek” diye konuştu.
Keskin Barajı’nda suyun tükendiğini, Dodurga’nın da aynı durumda olduğunu aktaran Güder, “İnönü’de çiftçilerle yaptığımız görüşmede, ürün rotasyon planlarını değiştirmek zorunda olduklarını söylediler. Buğday ya da şeker pancarı gibi ürünler yerine, kuraklığa daha dayanıklı, az su isteyen ürünlere yöneliyorlar” şeklinde konuştu.
“Yer altı suları 300 metre derinliğe kadar indi”
Yağışların ciddi oranda düştüğünü, geçen kış kar yağışının neredeyse hiç gerçekleşmediğini belirten Güder, yüzey sularında gerileme yaşanırken yer altı sularının da 250-300 metre derinliğe kadar çekildiğini söyledi. Güder, “Dün bir çiftçimiz, 'Başkanım, bizde şu an 80-100 metrelerdeyiz' dedi. Alpu, Beylikova, Çifteler, Mihalıççık, Mahmudiye ve Sivrihisar ilçelerinde ciddi su kısıtı yaşanıyor. Bu bölgelerde obruklar oluşmaya başladı” dedi.
“Sakarya Havzası en riskli dört havzadan biri”
Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün 3 ve 6 aylık kuraklık haritalarını değerlendiren Güder, Eskişehir’in içinde yer aldığı Sakarya Havzası’nın Türkiye’deki en riskli dört havzadan biri olarak belirlendiğini söyledi. Güder, “Üç aylık değerlendirmede Eskişehir ‘şiddetli kuraklık’ bölgesinde yer alıyor. Altı aylık veriler ise daha da vahim. Türkiye genelinde yalnızca Batı Karadeniz’den Ağrı’ya kadar uzanan dar bir kuşakta normal iklim koşulları görülüyor. Eskişehir yine şiddetli ve orta kuraklık riski taşıyor” ifadelerini kullandı.
“Sulama Birliği 18 Ağustos’ta Üreticilere Su Veremeyecek”
Güder, mevcut su kaynaklarının çok dikkatli ve verimli şekilde kullanılması gerektiğini vurgulayarak, “Sulama Birliği 18 Ağustos’ta çiftçilere verilecek suyu kesecek, yani yaklaşık bir ay sonra su veremez hâle gelecek. Şu ana kadar çiftçilere 15 günde bir olmak üzere toplam 4 defa su verilebildi. O nedenle artık ‘suya göre tarım’ kaçınılmaz” diye konuştu.
“Suyun yüzde 76’sı tarımda kullanılıyor”
Tarımda kullanılan suyun Türkiye’deki toplam su kullanımının yüzde 74 ila 76’sını oluşturduğunu belirten Güder, sanayi ve evsel kullanımda da suya erişimin zorlaştığını ifade etti. Pancarın ve mısırın aşırı su tüketen ürünler olduğuna dikkat çeken Güder, “İnönü’de olduğu gibi az su isteyen ürünlere yönelmeliyiz. Bu da yine eğitimle mümkün” dedi.
“Yer altı kuyuları kontrollü açılmalı”
Bazı çiftçilerin sulama birliklerinden su alamadıkları için yer altı kuyularından sondajla su çekmeye çalıştığını aktaran Güder, “Ancak bu da çözüm değil. Çünkü yer altı suyu da bitmek üzere. Su dikkatli, planlı ve tedarikli kullanılmalı. Yer altı kuyuları da kontrollü şekilde açılmalı. Aksi hâlde sürdürülebilir tarım mümkün olmayacak” açıklamasında bulundu.
“Ziraat mühendisleriyle iş birliği şart”
Ziraat mühendislerinin, hangi bitkinin ne kadar suya ihtiyaç duyduğunu ve ne zaman ne kadar su verilmesi gerektiğini çok iyi bildiğini vurgulayan Güder, “Çiftçilerimiz tecrübeli, atadan kalma bilgiye sahip. Ancak ziraat mühendislerinden teknik destek alınmalı. Kuraklık çok boyutlu bir krizdir ve ancak hep birlikte mücadele ederek üstesinden gelebiliriz” dedi.
“Sakarya Nehri gibi kaynakların kıymetini bilmeliyiz”
Eskişehir’den geçen ve Türkiye’nin en uzun üçüncü nehri olan Sakarya Nehri’nin 824 kilometrelik uzunluğuyla stratejik bir su kaynağı olduğunu belirten Güder, “FAO, Birleşmiş Milletler ve OECD raporlarına göre Türkiye, kuraklıktan en çok etkilenecek ülkelerden biri. Bugünü iyi değerlendirmeli, ekim nöbetlerine ve suya uygun ürün desenine uymalıyız” diyerek sözlerini tamamladı.
