Bayramlar, sadece takvimde birer gün değil, bir halkın kültüründe ve hafızasında derin izler bırakan, ruhu dinlendiren özel anlardır. Her bayram, birbirinden farklı gelenekler ve göreneklerle şekillenir; ama eski bayramların içindeki o sevgi, samimiyet ve birlikte olma duygusu, bugünün bayramlarından çok daha başka bir anlam taşırdı.
Bayramlar, aile kavramının ve beraberliğin en güzel simgelerinden biridir. Ancak zamanla bu özel günlerin coşkusu değişti. Eski bayramlara duyulan özlem her geçen gün artarken, o eski bayramlar hâlâ hatıralarda yerini koruyor. İşte eski bayramları anımsatacak bazı gelenekler:
1-) Kolonya ve Şeker: İkramların En Güzel İkisi Bayramlarda misafirlere sunulan kolonya ve şeker, geleneksel ikramlar arasında yer alırdı. Misafirlere ikram edilen kolonya hem temizlik hem de değer verme anlamına gelirdi. Şekerler ise tatlı sohbetlerin, bayram ziyaretlerinin sembolüydü.
2-) Bayramlık Giysiler: Eski bayramlar denilince bayramlık giysiler de akla gelir. Yeni ve temiz giysilerle bayram sabahı giyilen bayramlıklar, bayramın neşesini simgeliyordu. Her bayramda yeni alınan bayramlık kıyafetler, evin en güzel haliyle misafir ağırlamak… O eski bayramlıklar, içinde neşeyi, tazeliği ve başlangıçları simgelerdi. Yeni bir giysi giymek, sadece dış görünüşü değil, aynı zamanda bayramın ruhunu da yansıtırdı.
3-) Aile Ziyaretleri: Eski bayramların en önemli özelliklerinden biri de aile ziyaretleriydi. O günlerde bayram; büyüklerin ellerinden öpülüp, küçüklerin başları okşandıktan sonra sadece eğlenceden ibaret değildi. Gerçek bayram coşkusu, gönüllerin bir araya geldiği, dostlukların ve akrabalıkların pekiştiği anlarda yaşanırdı. Anneanne, babaanneler, dedeler ve uzak akrabalarla yapılan bayram ziyaretleri, o günün neşesinin kaynağıydı. Yılda bir kez de olsa büyüklerimizi ziyaret etmek, onlarla uzun sohbetler etmek, aynı masada hep birlikte olmak, bayramların en güzel anıydı.
4-) Bayram Davulcuları: Her bayramda, sabahın erken saatlerinde duyduğumuz davul sesleri de eski bayramların simgelerindendi. Ramazan’da sahur vakti, bayramda ise kutlama çığlıklarıyla davulcular, şehri bayrama hazırlardı.
5-) Türk Kahvesi: Türk kahvesi, bayramlarda içilen ve etrafında samimi sohbetlerin yapıldığı en özel içeceklerden biriydi. Bayram kahvesi ve onun yanındaki ikramlıklar, aile ziyaretlerinde mutluluğu pekiştiren önemli detaylardı. Dibek kahvesi ise eski bayramların vazgeçilmeziydi.
6-) Bayram Harçlığı: Çocukların bayram sabahları sokaklarda koşturduğu, kapı kapı gezdiği, bayram harçlıklarını topladığı o eski günler, bizlere gerçek bayram coşkusunun ne olduğunu hatırlatır. Çocukların gözlerindeki heyecan, misafirlikler, harçlıklar, şekerler… Her şey o zamanlar çok daha farklıydı.
5. Bayram Tatlıları: Türk kahvesinin yanında mutlaka bulunan bayram tatlıları, eski bayramların unutulmaz geleneklerindendi. Şerbetli tatlılardan baklava, kadayıf ve şekerpare gibi lezzetler, annelerin ve anneannelerin mutfaklarında özenle hazırlanırdı.
Bu gelenekler, eski bayramların tadını ve coşkusunu hâlâ hafızamızda canlı tutuyor. Bayramlar, sadece sofralarda değil, kalplerde de birleştirici bir güç olmuştur. Hepinize iyi bayramlar.
