Bir milletin medeniyet yolculuğunda en önemli mihenk taşlarından biri, kadının toplumdaki yeridir. Kadın; anne, eşi, çocuk, çalışan, öğretmen, mühendis, doktor, siyasetçidir. Ve bir millet, kadının ayaklarına vurulan zincirleri kırmadan gerçekten ilerleyemez. Atatürk bunu biliyordu. O, yalnızca savaş meydanlarında zafer kazanmadı; bir milletin kadınını özgürleştirerek, geleceğini aydınlatan devrimlere imza attı.
İşte o devrimlerin en önemlileri...
📚 Hukuki ve Siyasal Haklar
1926'da yürürlüğe giren Türk Medeni Kanunu, kadın ve erkeği yasalar önünde eşit kıldı. O gün, sadece bir kanun değişti; bir toplumun vicdanı yeniden yazıldı. Kadın artık mirasta ve velayette eşit hakkını alacaktı. O gün, kadın tek taraflı boşanmanın, erkeğin üzerindeki sınırsız otoritesinin sona erdiğini gördü.
1930'da, kadınlar ilk kez belediye seçimlerinde oy kullanma ve aday olma hakkı kazandı. Bu, suskun dudaklara bir ilk sözdü.
1933'te kadınlar muhtar olabildi. Ve Aydın'ın Karpuzlu köyünde bir kadın, Gül Esin, köyün muhtarlığına seçildi. O, sadece bir muhtar olmadı; bir devrimin sessiz kahramanı oldu.
1934'te ise kadın, en büyük zaferlerinden birini kazandı. Milletvekili seçme ve seçilme hakkı ona teslim edildi. Türkiye, bu hakkı Fransa'dan, Belçika'dan, İsviçre'den önce verdi. Kadın, sadece evinin değil, devletinin de kaderini belirleyecekti. Ve 1935'te, Meclis’e 18 kadın milletvekili girdi.
‘’Kadının siyasal yetersizliğine mantıklı hiçbir sebep yoktur. Bu konudaki tereddüt ve olumsuz düşünüş biçimi, geçmişin toplumsal bir niteliğinin can çekişen bir hatırasıdır.'' -Mustafa Kemal Atatürk
🎓 Eğitim ve İş Hayatı
Kadın; cehaletin zincirlerinden kurtarılmazsa, bir millet asla gerçekten yükselemezdi. Atatürk bunu bildi ve kadının eğitimini devlet politikalarının merkezine koydu. Üniversiteler, kadınların önüne açıldı; bilimde, sanatta, hukukun her alanında yer almaları sağlandı. Kadın öğretmen oldu, doktor oldu, avukat oldu. Bir zamanlar sadece ev içinde varlığı kabul edilen kadın, artık devlet kadrolarında da yerini almaya başlamıştı.
‘’Dünyada her şey kadının eseridir. Kadınlarımız eğer milletin gerçek anası olmak istiyorlarsa, erkeklerimizden çok daha aydın ve faziletli olmaya çalışmalıdırlar.'' -Mustafa Kemal Atatürk
👗 Sosyal Yaşam ve Kılık Kıyafet Özgürlüğü
1925'te kadının nasıl giyineceğine dair toplumsal baskılar ortadan kaldırıldı. Modern giysiler teşvik edildi, ancak zorunlu bir kurallar silsilesi getirilmedi. Kadın artık kılığı, kıyafeti, yaşam tarzı konusunda kendi kararını verme hakkına sahipti.
Sanatta, sporda, müzikte ve tiyatroda kadının sesi yükselmeye başladı. Bir zamanlar sahneye çıkması ayıplanan kadın, artık sanatın en önemli temsilcilerinden biri haline geldi.
'‘Kadınlarımız için asıl mücadele alanı ve zafer kazanılması gereken alan ışıkla, bilgi ve kültürle, gerçek faziletle süslenip donanmaktır.'' -Mustafa Kemal Atatürk
Atatürk'ün devrimleri, sadece bir milletin ilerleyişi değişti. Aynı zamanda, bir kadının kaderini yeniden yazdı. Ve bugün biz, onun açtığı yolda, aydınlığın içinde yürüyorsak, bunu ona ve onun cesaretine borçluyuz.
Kadın vardı. Kadın var. Ve kadın hep olacak. Teşekkürler Atatürk!
‘’Ey kahraman Türk kadını, sen yerde sürünmeye değil, omuzlar üzerinde göklere yükselmeye layıksın.'' -Mustafa Kemal Atatürk
