Performatif Erkek / Performative Erkek Ne Demek?
"Performatif erkek" (İngilizcesi Performative Male), özellikle sosyal medyada popülerleşen modern bir arketipi veya internet akımını tanımlar.
Genellikle şu anlamlara gelir:
Gösterişçi Duyarlılık: Kadınların beğenisini veya onayını kazanmak için dışarıdan feminizmi, duygusal hassasiyeti ve "green flag" (iyi özellikleri) olarak kabul edilen davranışları abartılı bir şekilde sergileyen erkek.
Yapay Görünüm: Gerçekten inandığı veya benimsediği değerler olmaktan çok, modern ve ilerici bir profil çizmek, sosyal trendlere uyum sağlamak ve popülerlik kazanmak amacıyla bu rolleri "oynayan" kişi.
Modern Metroseksüel: Görselliğe, gösterişe, bakıma ve modaya aşırı derecede önem veren, bu yönlerini sosyal medyada sergilemekten çekinmeyen erkek modeli.
Özetle, eylemleri ve duruşu samimi bir inançtan ziyade bir performans veya gösteri niteliği taşıyan erkektir.
Performatif Ne Demektir?
Performatif, kelime kökeni olarak edimsel veya gerçekleştirici anlamına gelir. İki ana bağlamda kullanılır:
Dil Felsefesi (Edimsel İfadeler): Bir ifadenin sadece bir durumu betimlemekle kalmayıp, aynı zamanda o durumu oluşturması veya gerçekleştirmesi anlamına gelir. Klasik örnek, nikah memurunun söylediği "Sizi karı koca ilan ediyorum" cümlesidir; bu söz, sadece bir durumu anlatmaz, aynı zamanda evlilik edimini gerçekleştirir.
Genel Anlamda/Sosyal Teoride (Performans/Gösteri): Belirli bir sosyal rol veya kimlikle ilişkilendirilen davranışları, dış dünyaya yönelik bir gösteri veya sergileme olarak yerine getirmek. "Performatif erkek" terimindeki kullanım budur.
Performatif Cinsiyet Nedir?
Performatif cinsiyet kavramı, özellikle filozof Judith Butler'ın queer teorisindeki merkezi fikirlerinden biridir. Bu kavrama göre:
Cinsiyet (toplumsal cinsiyet/gender), doğuştan gelen sabit bir "öz" değil, toplum tarafından bize dayatılan normların ve beklentilerin sürekli tekrar edilen eylemlerle (giyim, konuşma, davranışlar, mimikler vb.) üretildiği bir performanstır.
Yani bir kişi, önceden var olan bir "kadınlık" veya "erkekliği" dışa vurmaz; bu eylemlerin tekrarı o kadınlık ve erkekliğin ne anlama geldiğini oluşturur.
Toplumsal cinsiyet (kadınlık/erkeklik) bir isim değil, sürekli tekrarlanan eylemlerden oluşan bir fiildir.
Erkek Düşmanlığına Ne Denir?
Erkek düşmanlığına Misandri denir.
Misandri: Erkeklere karşı duyulan nefret, kin, önyargı veya ayrımcılık. Bu kelime, Yunanca "kin, nefret" anlamına gelen misos ve "erkek" anlamına gelen ** andros** kelimelerinin birleşiminden türemiştir.
Androfobi: Erkeklerden korkma anlamına gelen psikolojik bir fobi türüdür. Bu, doğrudan "nefret" anlamına gelen misandri ile karıştırılmamalıdır.
