Sessiz Katiller: Elektrikli Araçlar ve Tehlikenin Görünmeyen Yüzü
Türkiye'de elektrikli araçlara geçiş süreci hızla devam ederken, bu teknolojik dönüşümün acı faturası da ağırlaşıyor. Son üç yılda elektrikli araçlardan kaynaklanan servis kazalarında toplam 392 sektör çalışanı hayatını kaybetti. Bu trajedilerin temelinde ise; teknik bilgi eksikliği, deneyimsizlik, yeterli sertifikasyonun olmayışı ve merdiven altı servislerin çoğalması yatıyor.
Hızla artan elektrikli araç kullanımı, servis ve bakım alanında eğitimli personel ihtiyacını da beraberinde getiriyor. Ancak sektör, bu ihtiyaca karşılık veremiyor. Elektrikli araçların yüksek voltaj sistemleri, sıradan bir ustanın müdahalesiyle ölümcül sonuçlar doğurabiliyor.
(Buraya ilgili görseli ekleyiniz)
Neden Bu Kadar Çok Ölüm Yaşanıyor?
Elektrikli araç sistemlerinin karmaşık yapısı, sadece mekanik değil, elektronik ve yazılım bilgisi de gerektiriyor. Ancak birçok servis hâlâ klasik motor teknolojisine göre eğitimli personel ile hizmet veriyor. Uzmanlar, ölümlerin büyük çoğunluğunun şu nedenlerden kaynaklandığını belirtiyor:
Yetersiz teknik bilgi ve deneyim
Voltaj seviyeleri hakkında bilinçsizlik
Koruyucu ekipman eksikliği
Sertifikasız ve kontrolsüz servisler
Eğitim eksikliği nedeniyle yapılan yanlış müdahaleler
İş güvenliği uzmanı Mert Arslan, “Yüksek voltajlı sistemlere çıplak elle müdahale eden ustaların sayısı azımsanmayacak kadar fazla. Her biri potansiyel bir kurban” dedi.
Çözüm: Eğitim ve Sertifikasyon Merkezleri Kurulmalı
Sektör temsilcileri, yaşanan ölümlerin durdurulması için çok net adımlar gerektiğini belirtiyor. En önemli çözüm önerileri ise şunlar:
Bölgesel Eğitim Merkezleri kurulmalı
Zorunlu Sertifikasyon uygulamaya geçirilmeli
Servisler için Denetim Sistemi oluşturulmalı
Elektrikli araçlara özel İş Sağlığı ve Güvenliği protokolleri yayınlanmalı
Otomotiv Eğitim Derneği Başkanı Gökhan Demirci, “Her bölgede teknik eğitim veren merkezler kurulmalı. Bu iş artık sadece 'usta çırak' ilişkisiyle yürütülemez” diyerek durumun ciddiyetine dikkat çekti.
Sertifikasız Servisler Tehlike Saçıyor
Bir başka büyük sorun ise "merdiven altı" olarak tabir edilen, ruhsatsız ve sertifikasız servislerin artması. Bu servislerde çalışanlar, yüksek gerilim sistemlerine hiçbir koruma ve eğitim olmadan müdahale ediyor. Bu da sadece çalışanların değil, araç sahiplerinin de hayatını riske atıyor.
Elektrikli araç üreticileri, artık garanti kapsamını sadece sertifikalı servislerle sınırlı tutmaya başladı. Bu da sektörde eğitimli personelin önemini daha da artırıyor.
Toplum Bilinçlenmeli, Devlet Adım Atmalı
Tüm bu ölümlerin ve kazaların önüne geçilmesi için sadece sektörün değil, kamunun da harekete geçmesi gerekiyor. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı başta olmak üzere ilgili kurumların denetimleri sıklaştırması, yasal düzenlemeler getirmesi ve bu alana yatırım yapması kaçınılmaz.
Ayrıca araç sahipleri de yetkili, belgeli ve eğitimli servisleri tercih etmeye yönlendirilmeli.
