Eskişehir’in Beylikova ilçesindeki nadir toprak elementleri sahası üzerinden son günlerde gündeme gelen iddialara tepki gösterildi. Yapılan açıklamalarda, Türkiye’nin milli üretim iradesine ve teknoloji hamlesine gölge düşürülmeye çalışıldığı belirtildi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın liderliğinde başlatılan “katma değerli üretim ve millî maden politikası”nın somut sonuçlar vermeye başladığı vurgulandı. Yetkililer, Beylikova’daki sürecin devletin kontrolünde, yerli mühendislik kabiliyetiyle ve şeffaf biçimde yürütüldüğünü bildirdi.
Dünyanın İkinci Büyük Nadir Toprak Elementi Rezervi
2022 yılında Eskişehir Beylikova’da dünyanın en büyük ikinci nadir toprak elementi (NTE) rezervinin keşfedildiği hatırlatıldı. Sahada 694 milyon ton kaynak ve yaklaşık 12,5 milyon ton nadir toprak oksidi (NTO) bulunduğu ifade edildi.
Beylikova sahasının Çin’in Bayan Obo sahasından sonra dünyanın ikinci büyük NTE rezervi konumunda olduğu, burada bilinen 17 elementten 10’unun yer aldığı belirtildi. Tüm sürecin Eti Maden tarafından yürütüldüğü, geçmiş dönemde 125 bin metre sondaj ve 59 binden fazla numune analizi yapıldığı açıklandı.
“Türkiye’yi Dünya Ligine Taşıyacak”
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 18 Nisan 2023’te tesisin açılışında yaptığı konuşmada, “Bu tesis, Türkiye’yi nadir toprak elementleri üretiminde dünya ligine taşıyacak” ifadelerini kullanmıştı.
Tamamen yerli mühendislik gücüyle kurulan pilot tesisin yıllık 1.200 ton cevher işleme kapasitesine ulaştığı ve endüstriyel üretime geçiş aşamasına geldiği kaydedildi. Planlanan endüstriyel tesisin yıllık 570 bin ton cevher işleyerek 10 bin ton nadir toprak oksidi üreteceği, ayrıca barit, florit ve toryum oksit üretiminin de yapılacağı açıklandı.
Asılsız İddialara Net Cevap
Son günlerde kamuoyunda “ABD’ye taviz verildi”, “Trump ile gizli anlaşma yapıldı” ve “Madenler cevher halinde ucuz fiyattan ABD’ye satılacak” yönündeki iddiaların tamamen asılsız olduğu belirtildi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, konuyla ilgili yaptığı açıklamada,
“Beylikova'daki nadir toprak elementleri sahasının herhangi bir ülkeye verilmesi asla söz konusu değildir. Her kim bunu iddia ediyorsa, kendi ülkesine iftira atıyor demektir,”
ifadelerini kullandı.
Açıklamada, Türkiye’nin hiçbir ülkeye kaynak devri yapmadığı, yapılan tüm görüşmelerin bilgi ve teknoloji transferine dayalı olduğu, sürecin yerli üretimi güçlendirecek rasyonel teknoloji iş birliklerini kapsadığı vurgulandı.
“Hem Eleştirip Hem Dava Açmak Çelişkilidir”
Yapılan değerlendirmelerde, Eskişehir Büyükşehir Belediyesi’nin 2021 yılında ÇED olumlu kararına karşı iptal davası açmasının çelişkili olduğu ifade edildi.
“Bir yandan ‘çalışma yok’ eleştirileri yapılırken, diğer yandan aynı projeye dava açılması iyi niyetli bir yaklaşım değildir,”
denilerek, devletin önceliğinin her zaman Türkiye’nin menfaati olduğu belirtildi.
Türkiye’nin Geleceği İçin Stratejik Adım
Beylikova’daki nadir toprak elementleri projesinin, savunma, enerji, uzay ve ileri teknoloji sektörlerinde dışa bağımlılığı azaltacak stratejik bir hamle olduğu kaydedildi.
Eskişehir’in, Türkiye’nin “Teknoloji Yüzyılı” vizyonunda kritik bir rol üstlendiği ifade edilerek,
“Biz kaynaklarımızı milletimiz için işliyoruz. Ne dışa bağımlıyız, ne de kimsenin lütfuna muhtacız. Türkiye, kendi teknolojisini kendi topraklarından çıkarıyor,”
sözlerine yer verildi.
