Eskişehir Bilecik Eczacı Odası İkinci Başkanı Nagehan Kaya, Türkiye genelinde giderek ağırlaşan ilaç tedarik krizine dikkat çekerek, hem hastaların hem eczacıların hem de üreticilerin ciddi bir çıkmazla karşı karşıya olduğunu söyledi. Kaya, 2010 yılından bu yana Sağlık Bakanlığı bütçesinde ilaca ayrılan payın düzenli şekilde azaldığını belirterek, “2010’da bakanlık bütçesinin yaklaşık yüzde 1.8’i ilaca ayrılırken bugün bu oran 0.7’lere kadar düşmüş durumda. Bu da ilacın ödenebilirliğini azaltıyor” dedi.
Sağlık Uygulama Tebliği'nde yapılan değişikliklerin ödeme koşullarını zorlaştırdığını ifade eden Kaya, bunun doğrudan hastaların ilaca erişimini kısıtladığını vurguladı. 26 Kasım’da yayınlanan düzenlemeyle referans fiyat bantlarının değiştirilmesi sonucu hastaların ödediği fiyat farklarının ciddi oranda arttığını belirten Kaya, “Hastalar hem ilaca ulaşmakta zorlanıyor hem de ulaştığında çok daha yüksek farklar ödemek zorunda kalıyor” dedi.
“ ilaca ayrılan payın 1.8’den 0.7 seviyesine kadar düştü”
Kaya, 2010 yılından bu yana Sağlık Bakanlığı bütçesinde ilaca ayrılan payın 1.8’den 0.7 seviyesine kadar düştüğünü, bunun da ilaç ödenebilirliğini azalttığını ifade ederek"2010 yılından beri yaklaşık olarak değerlendirirsek yani bu ilaç bazında değerlendirirsek Sağlık Bakanlığı bütçelerinde 2010 yılından bu yana ilaca ayrılan pay sürekli bir düşüş halinde. En son 1.8'lerden yani bütün Sağlık Bakanlığı'na ayrılan bütçenin 1.8'i ilaca ayrılan bir payken şu anda yaklaşık 0.7'lere düşmüş durumda. Bu da tabii ilacın ödenilirliğini azaltan bir durum. Olabilindiğince işte bu Sağlık Uygulama Tebliği değişiklikleriyle ilaçların ödeme koşullarının çok ciddi oranda azalmasına gidiyor.Vatandaşları şöyle etkiliyor: Birincisi, yani bu Sağlık Uygulama Tebliği'ne tabiyiz biz ilaçları verirken Sosyal Güvenlik Kurumu'na. Bundaki şartları sağlaması, bu şartlar ne kadar zor olursa hastanın ilaca ulaşımı bu kadar zora giriyor. İkincisi de hastaların ödediği fiyat farkları artıyor. Bu, en son 26 Kasım'da bir Sağlık Uygulama Tebliği değişikliği yayınlandı. Bunda bizim referans fiyat dediğimiz bantta 6'dan 10'a, 10'dan 6'ya çekilince hastaların ilaca ödediği fiyat farkları artmış oldu.Şimdi hiç olmayan bir şey, hiç olmayan bir durum. Türkiye'de enflasyonist bir ortamda 14 aydır ilaca hiçbir fiyat güncellemesi ya da işte bizim söylediğimiz anlamıyla zam gelmedi. 14 aydır Türkiye'de herhalde zam yapılmayan tek kalem ilaç olarak. Şu anda bunun sonuçlarını yaşıyoruz. Hastalar ilaca ulaşamıyorlar. Çünkü bu bir artık teknik bir tedarik zorluğu olmaktan çıktı. Tamamen zamanlaması yanlış olan kararlardan, zamanında alınmayan kararlardan dolayı 14 aydır ilaçlarda hiçbir fiyat güncellemesi olmadığından üreticisinden deposuna, depodan eczaneye kadar inanılmaz bir çöküş yaşıyoruz. Ve firmalar ilacı üretmediklerinden, çünkü bizim ilaç pazarı ithal hammaddeye bağlı bir pazar, Euro kurunun 21.67'de sabitlenmesinden dolayı ve şu anda reel kur 50 civarında, 49-50 civarında diye biliyorum. Bundan dolayı firmalar hammadde alamıyorlar, üretim yapamıyorlar. Üretim olmadığından dolayı hastalar ilaca ulaşamıyorlar. Ve bu sağlık sisteminin en değişmez parçası ilaçtır. İlaç yoksa tedavi de yoktur. Ve biz hastalara her gün ilaçlarını tedarik etmek için işte tevzi sistemi dediğimiz bir sistem var. İlacın normalde 1000 kutu gelmesi gerekirken firma çok az üretiyor. Örnek olarak veriyorum: 100 kutu. Bütün Eskişehir'e gönderiyor ve bu 300 tane eczane arasında bölüştürülüyor. İşte 3 günde bir kutu veya hiç alamadığımız ilaçlar var. Dolayısıyla hastalar tedavilerini olamıyorlar.Özellikle ithal ilaçlarda çok fazla bu sorunu yaşıyoruz ama şu anda hani belli bir grup da diyemem. Bütün gruplarda bu sorun var. Bu diyabet ilacından, tansiyon ilacından, kanser ilacına kadar hiçbir şekilde tedarik edemiyoruz. Özellikle mesela ben bugün yaşadım, bir organ nakli hastamın ilacını bulamıyoruz. Bütün depoları aradım ama hala ulaşabilmiş değiliz. Şimdi Eskişehir'deki eczacı arkadaşlarımızdan rica edeceğiz, elinde olandan bulmaya çalışacağız ki hasta tedavisine ulaşabilsin" dedi.
