Eskişehir'de yapılan bir araştırmada en yüksek IQ puanı alan il olması, eğitimli göç almasının ve sosyal etkileşimin yüksek olmasının sonucu olarak değerlendirilirken vatandaşlar şehrin eğitime verdiği önem ve üniversite yoğunluğunun bu başarıda etkili olduğunu belirtti.
Geçtiğimiz günlerde Zeka Testleri Merkezi tarafından 1 milyon 214 bin 505 kişinin katılımıyla yapılan bir çalışma sonucunda ülke genelindeki vatandaşların IQ puanı hesaplandı. Yapılan çalışmada çeşitli testlerle bireylerin zeka testlerindeki yetenekleri göz önüne alınarak, illere göre ölçüm ve kıyaslama yapıldığı belirtildi. Kentte yaşayan 13 bin 656 kişinin katıldığı testlerin sonucuna göre Eskişehir, 105.20 IQ puanı ile en zeki iller sıralamasında birinci sırada yer aldı.
Bu durumu değerlendiren Eskişehirliler, kentin özellikle eğitim konusunda ön plana çıktığını, nitelikli göç aldığını ve sosyal etkileşimin yüksek olduğu için vatandaşların birbirlerini olumlu yönde etkilediğini belirterek, listeye şaşırmadıklarını söyledi. Eskişehir ile gurur duyduklarını belirten vatandaşlar, en zeki illerin hangileri olduğu konusunda bir tahmin yapmak istelerdi Eskişehir'i yine ilk sıraya koyacaklarını söyledi.
“Rahat iletişim kurma normalde IQ'nun bir belirtisidir”
Eskişehir'de yaşayan Özgür Özyürek, IQ'nun kalıtsal bir durum olmasına rağmen sosyal hayat ve çevre etkileşiminin bu durumda çok büyük etki sahibi olduğunu düşündüğünü söyledi. Eskişehir'de vatandaşların sosyalleşmesi, birbirleriyle sürekli iletişim halinde olması sebebiyle karşılıklı bir şekilde olumlu yönde etkilendiklerini ifade eden Özyürek, “Eskişehir'de 3 tane üniversite olması bu zeka araştırmasında seçilen örneklemde muhtemelen etkili olmuştur. Bu araştırmanın örneklemenin nasıl seçildiğini bilmiyorum ama birçok başka yere göre muhtemelen doğru bir araştırma olduğunu düşünüyorum. Şaşırmadım, Çünkü Eskişehir'de rahat iletişim kurma durumu söz konusudur. Rahat iletişim kurmada normalde IQ'nun bir belirtisidir. Hani en azından duygusal olarak IQ vesaire falan diye ayırıyorlar, bu durum sosyal zekanın belirtisidir. Şehrin küçük olması, insanlarla çok sık karşılaşıyor olmanız ve bir yerden sonra selamlaşmayı başlıyor olmanız da bu sosyal zekayı ve sosyal zekanın gelişimini Eskişehir'de daha rahat hale getiriyor. Örneğin İstanbul'da kimseyle iletişim kuracak, zamanınız olmuyor zaten. Eskişehir bu anlamda şanslı bir il. Hem büyük hem çok fazla çeşitli yerlerden gelme insanlar var hem de iletişim kurabileceğiniz yavaşlıkta bir hayat devam ediyor. Ben tahmin etmiş olsaydım Eskişehir yine ilk üçe girerdi ama ilk 2'ye belki Ankara girerdi. Bir de yine Anadolu'daki çok büyük olmayan şehirlerden biri girerdi” dedi.
“Listeyi kendim tahmin etseydim ilk üçe eğitime en çok önem veren illeri yazardım”
IQ puanlarının eğitime verilen önem ile doğru orantılı olduğunu düşündüğünü ifade eden Serdar Sarana, Eskişehir'in bu konu açısından çok şanslı olduğunu belirtti. Kalıtsal zekanın eğitim ve çalışma ile geliştirilebileceğini düşündüğünü ifade eden Sarana, “Eskişehir'de 3 tane üniversite var. Eğitime düşkün bir halk burası, o yüzden doğrudur. Bunun kaynağı bir kere okuryazar oranı Eskişehir'de çok fazla. Yani ana babaların okuryazar olması. İkincisi olayları takip ediyor olmaları ve üçüncüsü de medya kaynaklarından faydalanıyor olmalarıdır. Şimdi internet var, bildiğiniz gibi eskiden gazete vardı, bunları takip ediyor olmaları ve gelecekteki mesleklerin de çocuklarına meslek kazandırabilmek için çocukların okumaları gerektiğine inanmaları. Kalıtsallık da önemli ancak kalıtsallık sadece yeterli değil. Mesela bir çocuk herhangi bir konuda doğuştan yetenekli olabilir, örneğin spor branşlarından birine yetenekli olabilir ama bu yetenek geliştirilmediği takdirde bu yeteneğin de gelişmesi söz konusu olamaz. O yüzden bir insan zeki olabilir ama bu zekanın da geliştirilmesi gerektiğine inanıyorum. Bu, şehir dışından da geliyor olabilir, yurt dışından da geliyor olabilir ama önemli olan bu IQ seviyesini sadece Eskişehir'de değil, bütün Türkiye'de dünya seviyesinin üzerine çıkarılmasıdır. Bunun için de bir çalışma yapılması gerekiyorsa yapılması gerektiğine inanıyorum ben. Eskişehir'i birinci sırada görünce şaşırmadım, kendim tahmin etseydim ilk üçe eğitime en önemli en çok önem veren illeri yazardım. Genelde Ankara, İstanbul ve İzmir yazılır genellikle. Ben de yazardım ama Eskişehir'i elbette ki ilk üçe alırdım” şeklinde konuştu.
Yaklaşık 6 yıldır Eskişehir'de yaşadığını ifade eden Naci Karadağ, meslekleri sebebiyle tayin tercihi yaparken, Eskişehir'e öncelik verdiklerini belirtti. Eskişehir'de üniversitelerin etkisiyle farklı illerden gelen yetenekli insanların karma ve kaliteli bir toplum oluşturduğunu ifade eden Karadağ, “Eskişehir'in bana göre en önemli özelliklerinden biri içerisinde 3 tane büyük üniversite bulunması. Burada öğrenci nüfusu çok fazla ve Türkiye'deki diğer illere kıyasla şehir merkezi nüfusu burada çok yüksek. Eskişehir nüfusunun büyük bir oranı şehrin merkezinde, yani ilçe ve köy nüfusu az, bunlar etkilidir diye düşünüyorum. En önemli etkisi de, üniversite sayısının üniversite nüfusunun fazla olması. Böyle bir araştırmayı bilmiyordum ama çok da şaşırmadım. Biz Karadeniz'de, Trabzon'da yaşıyorduk, tercih sebebi olarak geldik. Yani Eskişehir'e biraz bilinçli geldik. Ben tek sebebi kalıtsal olarak görmüyorum, Eskişehir klasik bir Anadolu şehridir. Yani bu Doğu Anadolu da olabilir, Karadeniz de olabilir ya da İç Anadolu da olabilir. Yani ben kalıtsal yolla alakalı olduğunu düşünmüyorum. Bilmiyorum yani kim ile nerede istatistik yapılmış bilmiyorum ama kalıtsal olduğunu düşünmüyorum” ifadelerini kullandı.
“Kendim bir sıralama yapmam gerekseydi ‘Eskişehir, Eskişehir, Eskişehir' derdim”
Uzun yıllardır Eskişehir'de yaşayan Ferziye Küçük, kenti ve insanları çok sevdiğini söyledi. Eskişehir'in gelişmiş olmasının sebeplerinden birisinin üniversiteli öğrenci sayısının, yerel yönetimlerin ve yerel halkın çok iyi bir şekilde birleşmesi olduğunun altını çizen Küçük, “Sosyal seviyemiz Türkiye'nin üstünde. Zeka da sosyal gelişimin bir örneği değil mi? Hani simgesi o yüzden, Yani eğitim çok önemli arkadaşlar, eğitim şart. Kendim bir sıralama yapmam gerekseydi ‘Eskişehir, Eskişehir, Eskişehir' derdim” dedi.
“Bir Eskişehirli olarak listeye hiç şaşırmadım”
Açıklanan araştırma sonucunu yeni öğrendiğini fakat hiç şaşırmadığını söyleyen Eskişehirli vatandaş Sema Ertürk ise şunları söyledi; “Bence öğrenci şehri olduğumuz için, genç beyin olduğu için bu durum böyledir. Eskişehir öncelikle sosyal ve gelişmiş bir yer. Genç çok, üniversiteli çok, okumuş insanlarımız çok. Bir Eskişehirli olarak listeye hiç şaşırmadım.”
