Cengiz, Eskişehir’in sanayi altyapısı ve ihracat verilerine dikkat çekerek, kentin yüksek teknolojiye dayalı üretim yapan, nitelikli iş gücüne ve köklü sanayi geçmişine sahip şehirlerden biri olduğunu ifade etti. 2024 yılı verilerine göre Eskişehir’in 4,5 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirdiğini belirten Cengiz, bu rakamla kentin Türkiye’nin 12’nci sanayi şehri konumunda yer aldığını söyledi. Bu başarının yalnızca üretim miktarından değil, üretilen ürünlerin katma değerinden kaynaklandığını vurguladı.
Türkiye genelinde ihraç edilen ürünlerin kilogram başına ortalama değerinin 1,57 dolar olduğunu aktaran Cengiz, Eskişehir’de bu rakamın 1,95 dolar seviyesinde olduğunu belirterek, kentin Türkiye ortalamasının yaklaşık yüzde 25 üzerinde değerli ürünler ürettiğini dile getirdi.
Avrupa Birliği’nin ithal edilen ürünlerin hangi enerji kaynağıyla üretildiğini bilmek istediğini söyleyen Cengiz, bu kapsamda karbon vergisi olarak bilinen ve İngilizce adı CBAM, Türkçe adı SKDM olan Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması’nın gündeme alındığını ifade etti. Bu sistemin emisyon ticaret sistemiyle ilişkili olduğunu belirten Cengiz, 2023 yılında başlayan geçiş sürecinde herhangi bir cezai yaptırım uygulanmadığını, yalnızca üç ayda bir bildirim zorunluluğu bulunduğunu söyledi.
Cengiz, 1 Ocak 2026 itibarıyla cezai müeyyidelerin devreye gireceğini belirterek, karbon salımı yüksek olan üretimlerde aradaki farkın vergi olarak ödeneceğini, düşük karbonlu üretim yapanların ise parasal kazanım elde edeceğini dile getirdi.
Dünya genelinde yapılan bir araştırmaya da değinen Cengiz, bu sistemden en fazla etkilenecek ülkenin yüzde 21 ile Rusya olduğunu, Türkiye’nin ise yüzde 15 ile ikinci sırada yer aldığını söyledi. Bu durumun Eskişehir’e yansımasına dikkat çeken Cengiz, 4,5 milyar dolarlık ihracatın yaklaşık yüzde 45’inin Avrupa ülkelerine yapıldığını, bunun da 2 milyar 25 milyon dolara karşılık geldiğini ifade etti. Bu ihracatın yüzde 15’inin yaklaşık 300 milyon dolar seviyesinde olduğunu belirten Cengiz, Eskişehir’in bu miktarı kaybetme riskiyle karşı karşıya olduğunu söyledi.
Sanayicilerin bu konuda tedbir alması gerektiğini vurgulayan Cengiz, Eskişehir Sanayi Odası Başkanı Celalettin Kesikbaş’ın bu alanda önemli adımlar attığını belirtti. Kesikbaş’ın sanayinin gücünün nitelikli ve nicelikli üretimden geçtiğini ifade ettiğini aktaran Cengiz, Eskişehir Sanayi Odası bünyesinde yaklaşık 5 yıldır faaliyet gösteren Sürdürülebilir Geçiş Sanayi Birimi’nin sanayicilere hizmet verdiğini, ancak bu yapının daha etkin kullanılması gerektiğini söyledi.
Cengiz, söz konusu birimin kurulmasında emeği geçen Celalettin Kesikbaş başta olmak üzere Ömer Benli, İsmail Öztürk ve eğitimleri veren Prof. Dr. Cengiz Turhan’a teşekkür etti.
Bir diğer önemli başlığın ise dijital ürün pasaportu olduğunu belirten Cengiz, 1 Ocak 2027 itibarıyla Avrupa’ya gönderilecek tüm ürünlerde dijital ürün pasaportu zorunluluğu getirileceğini söyledi. Ürünlere QR kod eklenmesi gerekeceğini ifade eden Cengiz, bu kodda ham madde içeriği, menşei, karbon ayak izi ve çevresel etki beyanı gibi bilgilerin yer alacağını aktardı.
Bu sürecin hazırlığının yaklaşık bir yıl sürdüğünü dile getiren Cengiz, sanayicilerin 2026 yılını iyi değerlendirmesi gerektiğini belirterek, aksi takdirde Avrupa’ya ihracat yapamama riskiyle karşı karşıya kalınacağını söyledi.
Makina Mühendisleri Odası Sürdürülebilir Enerji Komisyonu Başkanı ve sürdürülebilirlik uzmanı olduğunu belirten Cengiz, Nezihe Hanım ile birlikte Eskişehir sanayisini bu konuda uyarmak istediklerini ifade ederek, katılım sağlayanlara teşekkür etti.
