Sosyal medyanın kısa video formatı Reels, birçok kişinin uyku öncesi rutinlerinin vazgeçilmez bir parçasına dönüşmüş durumda. “Uyumadan önce Reels izliyor musunuz?” sorusuna vatandaşlardan art arda “Evet, izliyorum. Alışkanlık oldu.” yanıtları gelirken, eve dönen pek çok kişi günün yorgunluğunu atmak için telefona sarıldığını, farkında olmadan saatlerin geçtiğini ifade ediyor. Ancak uzmanlara göre durum sandığımız kadar masum değil.
“Reels Kaydırmak Anlık Dopamini Artırıyor”
Özel Ümit Hastanesinde görev yapan Psikolog Gonca Malkoç Arı, teknoloji bağımlılığının uzmanlar tarafından “3T” olarak adlandırılan televizyon, telefon ve tablet kullanımının yanı sıra bilgisayar, internet ve oyun konsollarının kontrolsüz kullanımını da kapsadığını belirtiyor. Arı, teknoloji bağımlılığının internet bağımlılığı, oyun bağımlılığı, online alışveriş bağımlılığı, şans oyunları bağımlılığı ve sosyal medya bağımlılığı gibi farklı türleri olduğunu ifade ediyor.
Son dönemde sık duyulan “Reels kaydırmak” ve “Reels izlemek” kavramlarının, kısa videoların anlık dopamin etkisi yaratmasından kaynaklandığını dile getiren Arı, bu durumun kitap okumak, ders çalışmak ve film izlemek gibi günlük aktivitelerden alınan keyfi azalttığını vurguluyor. “Beyni anlık odaklanmaya alıştırmış oluyoruz.” sözleriyle tehlikenin altını çiziyor.
“Mavi Işık Uykuya Dalmayı Zorlaştırıyor”
Yatmadan önce uzun süre telefona bakmanın uyku düzenini ciddi biçimde bozduğunu söyleyen Arı, ekranların yaydığı mavi ışığın melatonin üretimini baskıladığını ve bunun da uykuya dalmayı zorlaştırdığını aktarıyor. Uzmanlara göre bu etki, gece boyunca alınan uyku kalitesini düşürüyor.
“Farkındalık Şart, Gerekirse Profesyonel Destek Alınmalı”
Sosyal medya bağımlılığıyla mücadelede farkındalık kazanmanın ilk adım olduğunu belirten Arı; yeni hedefler belirlemenin, alternatif aktiviteler bulmanın ve zaman planlaması yapmanın önemine dikkat çekiyor. Arı, kişinin kendi çabalarıyla baş edemediğini düşünmesi ve günlük işlevselliğinde düşüşler yaşaması hâlinde bir uzmandan profesyonel destek alması gerektiğini vurguluyor.
